RAZGRAD İLİ, KUBRAT İLÇESİ - MIDREVO, SEVAR VE BİSERTSİ BEKTAŞİ KÖYLERİNİN SES ÖZELLİKLERİ

Authors : Durgül ÇALIŞKAN

Pages : 245-259

View : 15 | Download : 11

Publication Date : 2022-09-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, Bulgaristan’da Razgrad iline bağlı Kubrat ilçesi ve Mıdrevo, Bisertsi, Sevar köyleri ağız/ağızlarına ait derlenen metinler üzerinde ses bilgisi incelemesi yapmak ve de standart Türkiye Türkçesinde kullanılmayan yerel söz varlığını derlemektir. Böylece Türkiye Türkçesi ağız araştırmalarına sınırlı bir bölge ağzı çerçevesinde hem dil hem de kültürel açıdan bir araştırma yapılarak katkı sağlanmıştır. Çalışma, son yıllarda büyük gelişme gösteren Türkiye Türkçesi ağız araştırmalarının özellikle son verilerinde izlenen ağız araştırma yöntemleri örnek alınarak yürütülmüştür. Çalışmanın temeli Kubrat ilçesi, Mıdrevo, Bisertsi ve Sevar köylerinde yapılan sesli ve görüntülü video kayıtlarına dayanmaktadır. Görüntülü ve sesli video kayıtlarının metin olarak derlenmesi ve sonrasında bu metinlerin transkripsiyonlu olarak çözümlenmesiyle incelemeye konu olan metinler ortaya çıkarılmıştır. Derlenmiş ve çözümlemesi yapılmış metinlere dayalı olarak ses bilgisi incelemesi güncel yöntemlerle yapılmıştır. Standart Türkiye Türkçesinde kullanılmayan mahallî nitelikli söz varlığının korunması ve olabildiğince gelecek nesillere aktarılabilmesi için Derleme Sözlüğü çalışması da gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, Bulgaristan’da Türklerin konuştukları Türkçe bir ağız olarak ele alıp incelenmiştir. Ortaya koyulan çalışmayla Bulgaristan’da Razgrad ili, Kubrat ilçesinde yaşayan Alevi-Bektaşilerin ağzı öne çıkarılmıştır. Yapılan inceleme, genelde Türkiye Türkçesi, özelde de Balkan Türk ağızları araştırmalarına kuşkusuz büyük yarar sağlanmıştır. Razgrad ili, Kubrat ilçesi, Mıdrevo, Bisertsi ve Sevar ağızları bölgesi üzerinde soru işareti kalmamıştır.
Keywords : Ses Bilgisi, Bulgaristan Türkleri Ağzı, Alevi Bektaşi, Razgrad, Kubrat, Sözlük