HANLIK DÖNEMİ KIRIM ŞAİRLERİ HAKKINDA BAZI TESPİT VE DEĞERLENDİRMELER

Authors : Cemal KURNAZ

Pages : 275-294

View : 9 | Download : 9

Publication Date : 2013-01-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Kırım, önce Altun Ordu Devletinin vilayeti iken, Giraylar soyunun idaresinde hanlığa dönüşmüştür. Hanlığın kurucusu I. Hacı Giray’dır. 1441’de kendi adına para bastırmıştır. Onun yerine tahta geçen I. Mengli Giray insert ignore into journalissuearticles values(1468-1514);, Fatih Sultan Mehmed’e başvurarak hanlığını Osmanlı Devleti’ne bağlamıştır insert ignore into journalissuearticles values(1475);. Kırım, 1783’te Rusların işgâline uğramış, Bükreş Antlaşmasıyla Rusya’ya bırakılmıştır insert ignore into journalissuearticles values(1812);. Kıpçak Türkçesinin bir kolu olan Kırım Türkçesi, hanlık döneminde Osmanlılarla artan ilişkiler sonucu, İstanbul Türkçesinin etkisinde gelişmiştir. Hanlık dönemindeki Kırım edebiyatı, divan şiiriyle benzerlik gösterir. Kırım hanlarının hemen hepsi şiir ve edebiyatla uğraşmıştır. Bu nedenle Kırımlı şairlerin önemli bir bölümünü han veya han soylu şairler oluşturmuştur. Bu dönemde Kırım’da yetişmiş 54 şair bilinmektedir. Burada söz konusu 54 Kırımlı şair; doğum yerleri, yaşadıkları yüzyıl, yetiştikleri yer, eğitim durumları, memuriyet veya meslek hayatları, görev yaptıkları yerler, tasavvufî eğilimleri, eserleri gibi açılardan değerlendirilmiştir.
Keywords : Kırım, Kırım edebiyatı, şair, şiir