BABAÎLER İSYANI SIRASINDA TOKAT: BABAÎ HALİFESİ AYNA DOVLA (AYNUDDEVLE) VE TOKAT’TAKİ FAALİYETLERİ

Authors : Murat Serdar, İsmail Turan

Pages : 427-437

Doi:10.60163/tkhcbva.1515515

View : 69 | Download : 58

Publication Date : 2024-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihte bazı olaylar vardır ki sonuçları itibariyle uzun yıllar etkisini devam ettirmeyi başarmışlardır. Türk tarihinin Anadolu halkasında da etkisi yıllarca sürecek bir isyana 1240 yılında Türkiye Selçuklu Devleti’nde rastlanmaktadır. Babaîler İsyanı olarak ortaya çıkan bu hareket Anadolu Türk Tarihi için derinden etkiler bırakan isyan olmuştur. Bu isyan, Baba İlyas liderliğinde, Baba İshak koordinesinde siyasi, ekonomik, dinî ve içtimaî sebepler üzerinde merkezî otoriteye karşı baş kaldırı olarak vuku bulmuştur. Söz konusu isyan Türkiye Selçuklu Devleti’nin çöküşünü hazırlayan etkenlerin başında yer almıştır. Babaîler İsyanı sırasında ve sonrasında bazı şehirler ve şahıslar ön plana çıkmıştır. Bu şehirlerden birisi de Tokat’tır. Şehir, tarihi süreç içerisinde sahip olduğu kendine has dinamikleriyle Babaî hareketinde adından sıkça söz ettirmiştir. İsyan sırasında veya hemen sonrasında Tokat’ta bulunan Babaî halifesi Ayna Dovla, Baba İlyas’ın seçkin halifelerinden birisidir. Bu çalışmada da öncelikle isyanın temel sebepleri üzerinde durulmuş bilahare Babaîler İsyanı’nda faal bir rol oynayan Tokat’ın isyandan hemen öncesi ve isyan sürecindeki durumu hakkında bilgi verilmiştir. Son olarak Tokat’ta bulunan Baba İlyas’ın seçkin halifelerinden Ayna Dovla’nın buradaki faaliyetleri ve bu zatın Selçuklular tarafından idam edilmesi ele alınmıştır.
Keywords : Babaîler İsyanı, Babaîlik, Tokat, Ayna Dovla, Barak Baba.