Dine ve Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışmanlık-II: Manevi Danışmanlık Perspektifinden Bir Uygulama Örneği

Authors : Muharrem AKA

Pages : 55-86

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Birinci makalenin devamı niteliğinde olan bu makale üniversite sınavına hazırlanan ve sınav kaygısı yaşayan öğrencinin dinî ve manevi değerlerinin danışmanlıkla modifiye edilmiş uygulama örneğinden oluşmaktadır. Bireyin günlük yaşamını etkileyen ve onu tedirgin eden kaygı, onun davranışlarını değiştirerek, uyumsuzluğa neden olabilmektedir. Öğrencilerde sıklıkla görülen sınav kaygısı öğrencinin akademik başarısının önündeki en ciddi engellerden biridir. Bir üst eğitim-öğretime hazırlanmada yoğun olarak yaşanan ve beraberinde birçok olumsuzluk yaşatan sınav kaygısı her zaman güncelliğini korumaktadır. Sınav kaygısı, genel kaygıya benzer özellikler taşımaktadır. Genel kaygıda görülen ve bireyde fizyolojik olarak uykusuzluk, çarpıntı, kâbus görme, terleme, mide bulantısı, baş ağrısı gibi belirtiler sınav kaygısında da görülmektedir. Yine davranışsal olarak gerginlik, sinirlilik, öfke, karamsarlık, mutsuzluk, isteksizlik, boş verme gibi belirtiler de sınav kaygısında yoğun bir şekilde görülür. Çoğu öğrenci sınav kaygısı ile kendi kişiliğinin değerlendirildiğini düşünmekte ve olumsuz bir sonuçta yoğun bir stres ve depresyon yaşamaktadır. Sınav kaygısının bireyin geleceği üzerinde önemli etkisinin bulunması, bu sorunla başa çıkmada farklı psikolojik ve fizyolojik tedavi yöntemlerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Yine farklı tedavi yöntemlerinin yanında alternatif bakış açılarının da olmasını gerekli kılmıştır. Bu çalışmada deneme sınavlarına dahi girerken kaygı yaşayan üniversite hazırlık öğrencisine yönelik dinî ve manevi kaynaklardan yararlanılarak Bilişsel Davranışçı Terapi yaklaşımıyla yapılandırılmış danışmanlık örneği sunulmuştur. Danışanın sınavla ilgili yanlış algılarına ve değerlendirmelerine Bilişsel Davranışçı Terapi yaklaşımıyla dinî ve manevi kaynaklardan yararlanılarak müdahale edilmeye çalışılmıştır. Daha çok kaygı, kişilik bozukluğu, depresyon vb. psikotik bozuklukların tedavisinde etkili olan Bilişsel Davranışçı Terapi yapılandırılmış, kısa süreli, bugüne odaklı ve direktifli bir psikoterapidir. Bireyde sınav kaygısının oluşmasında oldukça etkili olan kuruntulu düşüncelerle baş etmede Bilişsel Davranışçı Terapi önemli çözüm önerileri getirmektedir. Buna göre bireylerdeki sınav kaygısının asıl sebebi, sınavlarla ilgili olumsuz düşüncelerdir. Bilişsel davranışçı terapistler bilişsel yapıların davranışları etkilediğini, bu yapıların gözlenebilir ve değiştirilebilir olduğunu, istenilen davranış değişiklerinin bilişsel değişim yoluyla sağlanabildiğini savunmaktadırlar. Yine sınav kaygısıyla baş etmede danışmanlık oturumlarında dua ve tevekkülün önemi üzerinde durularak sınav kaygısının giderilmesine çalışılmıştır.
Keywords : Manevi danışmanlık ve rehberlik, Psikolojik danışmanlık, Din, Kültür, Psikoloji, İslam