Spesifik Yüzey Alanı Belirlenmesinde Organik Madde, Kireç ve Demir Oksitlerin Uzaklaştırılmasının Önemi

Authors : Nurullah ACİR, Hikmet GÜNAL

Pages : 205-211

Doi:10.30910/turkjans.680066

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2020-01-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Spesifik yüzey alanı insert ignore into journalissuearticles values(SYA);, toprakta gerçekleşen birçok fiziksel ve kimyasal işlemin gerçekleştiği ortamı tanımlayan ve bu nedenle besin döngüsü, üretkenlik, kirleticilerin tutulması ve filtre edilmesi, bozulmaya karşı direnç gösterme ve dayanıklılık gibi toprakların sahip olduğu fonksiyonların gerçekleşmesinde etkin olan bir özelliktir. Gaz insert ignore into journalissuearticles values(azot gibi); ve polar moleküllerin insert ignore into journalissuearticles values(etilen glikol mono etilen eter insert ignore into journalissuearticles values(EGME); gibi); adsorpsiyonları, SYA’nın belirlenmesinde kullanılan yaygın yöntemlerdir. Bu çalışmada, farklı kireç, organik madde ve kil içeriğine sahip 50 adet yüzey toprağının insert ignore into journalissuearticles values(0-20 cm); SYA’ına kireç, organik madde ve demir uzaklaştırmasının etkisi araştırılmıştır. Toprak örnekleri, kireç, organik madde ve demir insert ignore into journalissuearticles values(Fe); oksitlerin uzaklaştırılması amacı ile sırasıyla; amonyum asetat, hidrojen peroksit ve sodyum dithionit ile muamele edilmiş ve her bir uzaklaştırma sonrasında örneklerin SYA’ları belirlenmiştir. Son olarak, tüm uzaklaştırma işlemlerinin ardından kum ve silt parçacıkları mekanik olarak ayrılmış her örneğin kil boyutundaki parçacıklarının SYA değerleri de ölçülmüştür. Toprakların muameleler öncesi hesaplanan ortalama SYA 116.55 m2 g-1 olup, kireç uzaklaştırılması sonrası elde edilen ortalama SYA değeri insert ignore into journalissuearticles values(118.50 m2 g-1); oldukça benzerdir. Organik madde ve demir oksitlerin uzaklaştırılması, toprakların SYA’larının istatistiksel olarak önemli düzeyde artmasına neden olmuştur. Organik madde ve Fe oksitlerin uzaklaştırılması ve killerin SYA değerleri sırasıyla; 163.83 m2 g-1, 180.32 m2 g-1 ve 307.18 m2 g-1’dır. Sonuçlar, organik madde ve demir oksitlerin uzaklaştırılmasının topraktaki aktif yüzeylerin ortaya çıkarılmasına katkı sağladığını göstermiştir. Bu nedenle, toprakta birçok özellik için gösterge niteliğinde olan SYA değerinin daha doğru belirlenebilmesi için ön muamelelerin standart olarak uygulanması gerekmektedir.
Keywords : Spesifik yüzey alanı, agregatlaşma, organik madde