Yakın Kızılötesi Spektroskopisi Kullanılarak Olgunlaşma Aşamasındaki Çilek Meyvesinin Bazı Kalite Özelliklerinin Hasarsız Tespiti

Authors : Ilknur Yilmaz, Mehmet Burak Büyükcan

Pages : 9-18

Doi:10.30910/turkjans.1349290

View : 60 | Download : 58

Publication Date : 2024-01-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Yapılan çalışmada, Albion çeşidi (Fragaria ananassa) çilek örneklerinde Fourier dönüşümü (FT-NIR) yakın kızılötesi spektroskopi tekniği kullanılarak ürünlerin iç ve dış kalite özellikleri tahmin edilmesi amaçlanmaktadır. Çilek meyvelerinin raf ömürleri hasattan sonra kısa olmasından dolayı özellikle ihraç edilmekte olan ürünler için kalite özellikleri önemli bir kriterdir. FT-NIR gibi hasarsız ölçüm sistemleri kullanılarak ürünlerin kalite özelliklerinin belirlenmesi kimyasal ya da fiziksel metotlara göre daha az zaman alıcı ve daha az maliyetlidir. Özellikle ihracatı gerçekleştirilen ürünler için kalite özellikleri önem arz etmektedir. Çilek örneklerinin hasarsız spektroskopik ölçümleri yansıma (780-2500 nm) ve geçirgenlik (800-1725 nm) teknikleri kullanılarak yapılmıştır. Genel olarak renk özellikleri açısından her iki ölçüm yönteminde (Yansıma ve Geçirgenlik) yüksek kalibrasyon ve doğrulama sonuçları elde edilmiştir. Geçirgenliğe ilişkin renk tonu tahmin değerlerinin doğrulama için R2=84.81 (RMSECV= 0.347) ve kalibrasyon için R2=91.77 (RMSEE= 0.268) ile en iyi sonucu vereceği tahmin edilmiştir. Yansıma modunda, olgunlaşma sırasında doğrulama için kırmızı renk değişkeni R2=82.19 (RMSECV= 5.81) ve kalibrasyon için R2=89.42 (RMSEE= 4.73) ile a* değerinin yüksek tahmin performansı göstermiştir. Diğer taraftan, içsel özelliklerin tahmin performansı, renk özelliklerine göre daha düşük kalmıştır. En başarılı tahmin performansı yansıma modunda çözülebilir kuru madde oranı (R2=50.66; RMSECV= 0.951) için, geçirgenlik modunda ise pH (R2=58.21; RMSECV= 0.0472) için bulunmuştur. Sonuçlardan da anlaşılacağı üzere çilek ürünlerinin olgunlaşma döneminde renk özelliklerinin zarar görmeden tahmin edilmesinde FT-NIR spektroskopisi kullanılması oldukça başarılı olurken, iç özelliklerin tahmininde daha kısıtlayıcı sonuçlar elde edilmiştir.
Keywords : Çilek, Yakın Kızıl Ötesi, Renk, Hasarsız