İNSAN HAKLARININ YATAY ETKİSİ VE MÜLKİYET HAKKININ YATAY ETKİSİNİN AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İÇTİHADINDA GÖRÜNÜMÜ

Authors : İsmail Emrah PERDECİOĞLU

Pages : 49-78

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2020-07-15

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsan haklarının korunması amaçlı birey-devlet arası hukuki ilişkiler ile özel kişiler arası hukuki ilişkiler geçmişten bu yana hukukun iki ayrı alanına ait olarak görülmüştür. Ancak son yıllarda, özellikle Kıta Avrupa’sında, insan hakları ile özel hukuk alanı arasında geniş kapsamlı bir etkileşim bulunduğunu ortaya koyan birçok akademik yayım yapılmış, bu yöndeki görüşler yaygınlaşmıştır. Teorik alandaki bu gelişmeler beraberinde özellikle Alman Mahkemeleri’nin kararları ile insan hakları hukukunun özel hukuk alanına sirayet etmesinde ivme kazanılmıştır. Aynı yaklaşımın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından benimsenmesi ise temel hakların özel hukuk ilişkilerine uygulanması gerektiği düşüncesini ortaya koyan “yatay etki” kavramına ilişkin bilinci daha fazla artırmıştır. Bu mahkemenin kararları ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde güvence altına alınan diğer haklar yönünden gözlemlendiği gibi “mülkiyet hakkı” yönünden de hakkın sağladığı korumanın özel kişiler arası alana doğru genişlemesi söz konusudur. Ancak tüm bunların sonuçları olarak ortaya çıkan ulusal makamların yerine geçerek karar verme eğilimi ile yatay etkinin sirayet ettiği diğer kişilerin de hesaba katılması gerektiği hususları meselenin başka boyutları olarak tartışmaya açık görünmektedir.
Keywords : mülkiyet hakkının yatay etkisi, insan haklarının yatay etkisi, , Yatay etki,