CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİNDE İKİ DEFADAN FAZLA CUMHURBAŞKANI SEÇİLEMEME KURALI

Authors : Mustafa ŞENTOP

Pages : 1-40

Doi:10.54049/taad.1093105

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2022-03-30

Article Type : Research Paper

Abstract :16 Nisan 2017 tarihinde gerçekleştirilen halk oylaması sonucunda kabul edilerek yürürlüğe giren 21.01.2017 tarihli ve 6771 sayılı Kanun’la Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en kapsamlı Anayasa değişikliklerinden birisi gerçekleştirilmiştir. Söz konusu Anayasa değişikliği ile Türkiye’de hükümet sistemi değişmiş; parlamenter hükümet sistemi yerini cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine bırakmıştır. Bu kapsamda 6771 sayılı Kanun, yürütme erkinin oluşumu ile görev ve yetkilerine ilişkin Anayasa hükümlerinde önemli değişiklikler yapmış ve yeni esaslar benimsemiştir. 2017 tarihli söz konusu Anayasa değişikliği sonrasında Anayasa’nın 6771 sayılı Kanun’la değişik 101’inci maddesinde yer alan “bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir” kuralının uygulanma şekline dair öğretide ve kamuoyunda bazı tartışmalar görülmüştür. Büyük ölçüde, 6771 sayılı Kanun’la değiştirilmeden önce de Anayasa’da aynı içerikte bir kuralın yer alıyor olmasına dayanan bu tartışmaların odağını, 2017 tarihli Anayasa değişikliğinden önce yapılan Cumhurbaşkanı seçimlerinin “bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir” kuralının uygulanmasına etkisi oluşturmaktadır. Bu çerçevede çalışmada, yorum yöntemlerinden ve kanunların zaman bakımından uygulanmasına ilişkin ilkelerden hareketle, “parlamenter hükümet sistemi döneminde gerçekleştirilen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin, cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilme kuralı uygulanırken dikkate alınıp alınmayacağı” sorusunun cevabı aranacaktır.
Keywords : Cumhurbakan seçimleri, en fazla iki defa Cumhurbakan seçilme kural, cumhurbakanl hükümet sistemi, parlamenter hükümet sistemi, 6771 sayl Kanun, yorum yöntemleri, kanunlarn zaman bakmndan uygulanmas