Panik Bozukluğun Bilişsel Davranışçı Vaka Formülasyonu

Authors : Berin Aslan

Pages : 89-102

Doi:10.56955/bpd.1499866

View : 27 | Download : 28

Publication Date : 2025-01-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Panik bozukluğun fobilerden ayırdına gidilebildiğinde toplumdaki yaygınlığının sanılandan da fazla olduğu görülmektedir. Bu bozukluk pek çok psikoterapi yaklaşımı ile ele alınsa da en etkili yaklaşımlardan birinin bilişsel davranışçı terapi olduğu bilinmektedir. Bilişsel davranışçı yaklaşımda panik bozukluğun ele alınmasında en temel noktalardan biri, diğer bozukluklarda da olduğu gibi vaka formülasyonundan geçmektedir. Vaka formülasyonu, bilişsel davranışçı teoriyi merkeze alarak bireyin halihazırda var olan problemlerini tanımlamayı içerdiği gibi; müdahaleye rehberlik sağlayabilecek nedenler, problem listesi, işlevsiz inançlar, sürdürücüler ve koruyucu faktörler hakkında çıkarımlar yapmayı da sağlamaktadır. Ayrıca vaka formülasyonu ile bireyin sahip olduğu problemi neden şu anda yaşıyor olduğunu açıklamak, teoriye dayalı tutarlı ve açıklayıcı çıkarımlar yapmak, müdahaleye karar vermek için yol haritası oluşturulmaktadır. Bu nedenle panik bozuklukta vaka formülasyonu çeşitli araştırmacılar tarafından ilgi çekici bulunmuştur ve bu hususta çeşitli modeller geliştirilmiştir. Bu derleme çalışmasında panik bozukluğun formülasyonu için kullanılan panik modelden yola çıkılarak geliştirilmiş olan yenilenmiş bilişsel panik bozukluk modeline ve bu modelin vaka formülasyonunu oluşturmada üstlendiği rehber role odaklanılmıştır.
Keywords : Panik bozukluk, Bilişsel davranışçı terapi, Vaka formülasyonu