Developmental Risk Factors of Young Children with Inherited Metabolic Disorders During the COVID-19 Pandemic

Authors : Ezgi ÖZALP AKIN, Fatma Tuba EMİNOĞLU

Pages : 415-420

Doi:10.12956/tchd.1098845

View : 12 | Download : 5

Publication Date : 2022-09-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Koronavirus hastalığı 2019 insert ignore into journalissuearticles values(COVİD-19); pandemisi, yeni gelişimsel risk faktörlerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Ancak kalıtsal metabolik hastalıkları olan küçük çocuklar için gelişimsel risk faktörleri, kapsamlı bir çerçeveye dayalı olarak çalışılmamıştır. Bu araştırmanın amacı COVİD-19 pandemisinde kalıtsal metabolik hastalığı olan küçük çocukların biyoekolojik kuram çerçevesinde gelişimsel risk etmenlerini belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel desendeki araştırmada, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı insert ignore into journalissuearticles values(AUÇH); Çocuk Metabolizma Bilim Dalında kalıtsal metabolik hastalık tanısı ile randevusu olan 0-42 aylık  çocuklar, 1 Ekim 2020-1 Ocak 2021 tarihleri arasında çalışmaya alındı ve AUÇH Gelişimsel Pediatri Bilim Dalında Genişletilmiş Gelişimi İzlenme ve Destekleme Rehberi’nin sorularına dayalı olarak yarı yapılandırılmış bir görüşme ile gelişimsel risk etmenleri değerlendirildi. Bulgular: Örneklem, kalıtsal metabolik bozukluğu olan 95 çocuktan oluşmaktadır insert ignore into journalissuearticles values(ortanca yaş: 25, ÇAA: 17-35 ay, %57.9 erkek);. Çocukların çoğunda insert ignore into journalissuearticles values(54 çocuk, %56.8); aminoasit metabolizma bozukluğu tanısı bulunmaktaydı. Çocukla ilgili gelişimsel risk etmenleri alanında örneklemin çoğunda insert ignore into journalissuearticles values(53 çocuk, %55.8); yeni ortaya çıkan davranış sorunları ve 26 çocukta insert ignore into journalissuearticles values(%27.3); artmış ekran süresi saptandı. Aile ile ilgili gelişimsel risk etmenleri olarak, 40 çocuğun insert ignore into journalissuearticles values(%42.1); evinde majör depresyon tanısı almış bir birey bulunmaktaydı. Çevre ile ilgili gelişimsel risk etmenleri alanında 41 aile insert ignore into journalissuearticles values(%43.2); pandemide hane gelirinde azalma, 21 aile insert ignore into journalissuearticles values(%22.1); iş kaybı, 17 aile insert ignore into journalissuearticles values(%17.9); sağlık izlemlerinde gecikme, girişim ve rehabilitasyon hizmetleri alan 28 ailenin 8’i insert ignore into journalissuearticles values(%28.6); kesinti bildirdi, 42 insert ignore into journalissuearticles values(%44.2); çocuğun yaşama katılımı ciddi şekilde sınırlıydı. Sonuç: Türkiye’de ve büyük olasılıkla diğer düşük ve orta gelirli ülkelerde kalıtsal metabolik hastalığı olan çocuklar yaşamı tehdit eden tıbbi sorunların yanı sıra birden fazla çevresel gelişimsel risk etmeni ile karşı karşıyadır. Bu çocukların pandemi ve diğer olası kriz dönemlerinde gelişimlerini desteklemek için önlenebilir risk etmenleri önlenmeli ve mümkün olduğunca risk etmenleri azaltılmalıdır.
Keywords : Gelişim, COVİD 19, Aile, Kalıtsal Metabolik Hastalıklar, Risk Etmenleri