Nevevî’nin Tahâret Konularında Kabul Görmeyen Tercihleri

Authors : Yusuf Kağanarslan

Pages : 171-195

Doi:10.53112/tudear.1373377

View : 23 | Download : 43

Publication Date : 2024-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :İmam Şâfiî’den (ö. 204/820) sonra mezhebin gelişmesine ve istikrar kazanmasına katkı sunan âlimlerden birisi de hiç şüphesiz Nevevî’dir (ö. 676/1277). Şâfiî’den sonra mezhep içi tercihlerin çoğalmasıyla birlikte zayıf olan görüşü sahih olanından ayırmak oldukça zorlaşmıştır. Nevevî öncesi başlayıp olgunlaşan tenkîh (ayıklama) çalışmaları kendisiyle ile birlikte en üst seviyeye varmıştır. Nevevî’nin tenkîh faaliyetleri ve mezhebin istikrar kazanmasındaki gayreti inkâr edilemez. Şâfiî mezhebinde önde gelen âlimlerden biri olan Nevevî’nin tercihleri, mezhepte mutemed kabul edilmekle birlikte az da olsa kabul görmeyen ve tartışma konusu olan tercihleri de olmuştur. Ayrıca Nevevî bazen bir konuda iki farklı tercihte bulunabilmiştir. Böyle bir durumda Nevevî’nin görüşleri arasında hangisinin tercih edileceği tespit edilmeye, mezhep içi istikrarın sağlanması açısından da araştırılmaya muhtaçtır. Bu çalışmada, Nevevî’nin tahâret konularında kabul görmeyen tercihleri ele alınmıştır. Bahsi geçen farklı tercihlerin tespiti hem mezhepte öncelikli olan görüşün belirlenmesine hem de mezhebin istikrarına katkı sunacağından bu çalışmaya gerek duyulmuştur. Nevevî’nin kabul görmeyen görüşlerinin tespitinde muteahhirûn (geç dönem) Şâfiî âlimlerinin görüşlerine başvurulmuştur. Bunlardan bilhassa İbn Hacer el-Heytemî (ö. 974/1567) ve Remlî’nin (1004/1596) görüşleri müteahhirûn Şâfiî âlimleri tarafından mezhepte mutemed kabul edilmiştir. Çünkü bunlar ikinci tahrîr/tenkîh çalışmalarında bulunarak Şeyhân’ın (Nevevî ve Râfiî (ö. 623/1226) görüşlerini yeniden araştırmaya tabi tutarak değerlendirmişlerdir.
Keywords : Fıkıh, Muteahhirun, Nevevî, Tercîh, Mutemed, Sahih