Endülüslü Mütefekkir İbn Abdülber en-Nemerî’nin Eğitim Düşüncesinde İlim, Öğretmen ve Öğrenci

Authors : Ramazan Gürel

Pages : 13-43

Doi:10.53112/tudear.1517279

View : 111 | Download : 89

Publication Date : 2024-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :İslâm tarihi boyunca Müslümanların üzerinde özenle durdukları temel meselelerden biri eğitim-öğretim konusudur. Bu meyanda tarih boyunca kurulan Müslüman devletlerin hemen tamamı, eğitim-öğretime öncelik vermiş, gerek kurumsallaşma gerekse eğitim felsefesi oluşturma noktasında sorumluluk almışlardır. İslam geleneğinde eğitim-öğretime hak ettiği değerin verildiği coğrafyalardan biri de Endülüs’tür. Birçok İslam düşünürünün yetiştiği bu bölge, sahip olduğu ilmî mirasla hem Batı’ya hem de İslam dünyasına uzun dönem öncülük etmiştir. Gerek Endülüslü âlimler gerekse diğer bölgelerde yetişmiş olan ilim insanları, İslam’ın erken dönemlerinden itibaren eğitim-öğretim süreçlerinin bileşeni olan ilim, öğretmen ve öğrencilere ilişkin meseleleri konu edinen müstakil risaleler te’lif etmeye başlamışlardır. Bu tarz eser kaleme alan düşünürlerden biri de Endülüslü İbn Abdülber en-Nemerî’dir. Bu çalışmada, en-Nemerî’nin meşhur eserlerinden biri olan Câmiu Beyâni’l-İlm başlıklı kitabından hareketle ilim, öğretmen ve öğrenciye dair fikirleri tespit edilerek değerlendirilmeye çalışılacaktır. Bu çerçevede çalışma kapsamında ilk aşamada kaynakların tespiti için kapsamlı literatür taraması gerçekleştirilmiştir. Bu kaynaklardan verilerin toplanması aşamasında nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi, elde edilen verilerin analiz edilmesinde ise yine nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır. Çalışma neticesinde ilmin ve âlimin değeri, ilim öğrenmenin zorlukları, ilmi koruma ve yayma aşamalarında dikkat edilmesi gerekenler, ilim öğrenme sürecinde öğretmen ve öğrencinin önemsemesi gereken hususlar vs. konularda en-Nemerî’nin önemli görüşleri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu görüşler, ilgili literatürdeki benzer çalışmaların verileriyle mukayese edilerek sunulmaya çalışılmış, aynı zamanda günümüz eğitim uygulamaları açısından en-Nemerî’nin görüşlerinin nasıl bir anlam taşıdığı incelenmeye gayret edilmiştir.
Keywords : en-Nemeri, , Endülüs, İlim, Öğretmen, Öğrenci