Given According to Knowledge, Motivation and Behavioral Skills (IMB Model) The Effect of Diabetes Education on Self-Care

Authors : Bahar İNKAYA, Tuba YILMAZER, Hilal TÜZER, Elif Yeter ERBİL

Pages : 241-251

Doi:10.25048/tudod.1149785

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2022-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bilgi, motivasyon ve davranış modeline göre verilen eğitimin AIDS, kronik hastalıklar, diyabette ise glikoz kontrolü başta olmak üzere diyet, egzersiz gibi özbakım davranışlarında etkili olduğu saptanmıştır. Bu noktadn hareketle planlanan bu çalışmanın amacı, bilgi, motivasyon ve davranış modeline göre verilen eğitimin diyabetik öz bakım yönetimine etkisini değerlendirmektir Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma, müdahale grubunda 45, kontrol grubunda 45 olmak üzere toplam 90 diyabetes mellituslu bireyden oluşan randomize olmayan kontrol grubu ile deneysel bir çalışma olarak yürütülmüştür. Kontrol grubuna standart diyabet eğitimi verilirken, müdahale grubuna bilgi, motivasyon ve davranış modeline modeline göre eğitim verildi ve diyabetik olgular altı ay boyunca takip edildi. Veriler hastalara ait tanıtıcı özelliklere ilişkin anket formu, diyabet ile ilgili bilgi düzeyine ilişkin değerlendirme formu, diyabet ile ilgili motivasyonlarını değerlendirme formu ve diyabet özbakım aktiviteleri anketi ile toplandı. Verilerin analizinde Independent Sample-t test, iki bağımlı grubun karşılaştırılmasında Paired Sample-t test istatistikleri kullanılmıştır. Normal dağılıma sahip olmayan iki bağımsız grubun ölçüm değerleriyle karşılaştırılmasında Mann-Whitney U test, iki bağımlı grubun karşılaştırılmasında Wilcoxon test istatistikleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma sonunda, müdahale grubundaki metabolik kontrol değişkenleri 6 ay boyunca düşerken, bilgi puanları, motivasyon düzeyleri ve öz bakım beceri puanları arttğı saptandı. 1. ve 6. ay puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edildi insert ignore into journalissuearticles values(t=7.067,p<0.001; Z=-7.576, p<0.001; Z=-8.248, p<0.001; Z=-7.807, p<0.001; Z=- 5.651, p<0.001Z= -4.402, p<0.001; Z=- 6.818, p<0.001);. Kontrol grubunda 6 ay içerisinde metabolik kontrol değişkenlerinin arttığı, bilgi puanı ortalamalarının arttığı, motivasyon düzeylerinin düştüğü ve öz bakım beceri puan ortalamalarının insert ignore into journalissuearticles values(ayak bakımı dışında); istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermediği belirlendi. Sonuç: Bilgi, motivasyon ve davranış modeline modeline dayalı olarak verilen eğitimin diyabetli hastaların bilgi, motivasyon ve davranış becerilerini ve ayrıca metabolik sonuçlarını iyileştirdiği, hastalık yönetimine ve öz bakıma olumlu katkı sağladığı belirlendi
Keywords : diyabet, IMB model, hemşirelik, özbakım