Susceptibility of Chilo partellus Swinhoe, 1885 (Lepidoptera: Crambidae) to some commonly used insecticides

Authors : Tange Denis ACHIRI, Ekrem ATAKAN, Serkan PEHLİVAN

Pages : 135-147

Doi:10.16970/entoted.609195

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2020-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Chilo partellus  Swinhoe, 1885 insert ignore into journalissuearticles values(Lepidoptera: Crambidae);, Türkiye’de Akdeniz Bölgesi’nde son zamanlarda saptanan oldukça zararlı bir mısır zararlısıdır. İstilacı bir tür olarak değerlendirilen  C. partellus , dünyanın birçok bölgesinde diğer yerli mısırkurtlarının yerini almaktadır. Bu amaçla, Türkiye’de mısır üretim alanlarında diğer Lepidopter türlerine karşı yaygın olarak kullanılan 8 insektisidin önerilen dozlarının  C. partellus ’un yumurta ve birinci dönem larvalarına etkisi, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü laboratuvarında 27±2ºC, %70 orantılı nem, 14:10 insert ignore into journalissuearticles values(A: K); koşullarda araştırılmıştır. Bu çalışmayla insektisitlerin yumurtaların açılma oranları ve larva ölüm oranları üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. En düşük açılma oranı deltamethrinde %30.6 olarak belirlenmiştir. Diğer tüm insektisit uygulamalarında yumurta açılma oranları %80’nin üzerinde saptanmıştır. Larvaların ölüm oranlarında ise en yüksek oran %84.5 ile emamectin-benzoat’ta belirlenirken, en düşük oran %38.2 ile lambda-cyhalothrinde belirlenmiştir. İnsektisite daldırılmış mısır yaprak disklerinde ise birinci dönem larvaların en düşük ve en yüksek ölüm oranları, 72 saat sonra indoxacarb ve emamectin-benzoat için sırasıyla %62.6 ve % 96.7 olmuştur. Hayatta kalma  analizleri, risk oranlarının chlorpyrifos-ethyl ve emamectin-benzoat için sırasıyla 4.9 insert ignore into journalissuearticles values(%95 CI: 1.66-14.6); ile 15.6 insert ignore into journalissuearticles values(%95 CI:  5.33-45.6); arasında değiştiğini göstermiştir. Birinci dönem larvalarının ölüm oranlarının kontrol ile kıyaslandığında emamectin-benzoate, lambda-cyhalothrin ve deltamethrinde sırasıyla 16, 10 ve 9 kat yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca tüm uygulamalarda larvaların davranışlarında azalma gözlenmiştir.
Keywords : Siyah baş dönemi, Chilo partellus, yumurta açılma, ölüm oranı, yaşam, Türkiye