Soğan sak nematodu (Ditylenchus dipsaci) (Kühn, 1857) (Tylenchida: Anguinidae)’nun soğan (Allium cepa L.)’daki zararına, ekim zamanı ve populasyon yoğunluğunun etkileri

Authors : Sevilhan MENNAN

Pages : 215-224

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2005-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Amasya İli soğan ekim alanlarının % 54.09’unun Soğan sak nematodu insert ignore into journalissuearticles values(Ditylenchus dipsaci); ile bulaşık olduğu bilinmektedir. Yöre çiftçileri zararlı ile savaş amacıyla genellikle nematisit kullanımını tercih etmektedir. Ekim zamanının değiştirilmesi ile Soğan sak nematodunun bitkilerdeki zarar oranı üzerinde daha önce yapılmış çalışmaya rastlanmadığından, Amasya İli Suluova İlçesi Cürlü Köyünde, 1999 yılında tarla denemesi yürütülmüştür. Erken ekim parsellerinde hasat edilen bulaşık ve ölü bitki sayısı azalırken, sağlam bitki sayısı artmış ancak bu fark, istatistiksel açıdan önemli düzeyde bulunmamıştır. Erken ekim parselleri ile zamanında ekilen parseller arasındaki en büyük ve önemli fark ise R0 üreme değerinde olmuştur. Ayrıca, laboratuvarda saksı denemeleri ile soğan fidelerine farklı düzeylerde D. dipsaci bireyi bulaştırılmış ve nematod populasyon yoğunluğu ile soğan bitkilerinin yaş ağırlıkları arasında polinominal bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bitki başına 5 nematod verilmesi durumda bile, soğan yumrularının ağırlıkları belirgin olarak azalmıştır. Böylece, nematoddan kaynaklanan zarar ile populasyon yoğunluğunun sıkı bir ilişki içinde olduğu tarla ve laboratuvar koşullarında ortaya konmuştur.
Keywords : Ditylenchus dipsaci, ekim zamanı, populasyon yoğunluğu