Türkiye`€™nin Batı Akdeniz Bölgesi`€™nde Akdeniz orman bahçıvanı Tomicus destruens (Wollaston, 1865)`€™in yayılışı ve biyolojisi

Authors : Oğuzhan SARIKAYA, Mustafa AVCI

Pages : 289-298

View : 16 | Download : 4

Publication Date : 2010-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Batı Akdeniz Bölgesi Pinus brutia Tenore, 1811 ormanlarında Tomicus destruens insert ignore into journalissuearticles values(Wollaston, 1865); insert ignore into journalissuearticles values(Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae); zararı nedeniyle kuruyan ağaç sayısı son yıllarda artış göstermektedir. Bununla birlikte böceğin yayılışı ve biyolojisi ile ilgili çalışmalar sınırlıdır. Bu nedenle, T. destruens’in biyolojisi ve yayılışını tespit etmek amacıyla ele alınan bu çalışma, 2006–2008 yılları arasında Batı Akdeniz Bölgesi Pinus brutia Tenore, 1811 insert ignore into journalissuearticles values(Kızılçam); ve Pinus nigra Arnold, 1785 insert ignore into journalissuearticles values(Karaçam); ormanlarında yürütülmüştür. Böceğin biyolojisini ve uçma zamanını belirlemek için yükselti farklılıkları da göz önünde bulundurularak 4 farklı deneme sahasında tuzak odunları ve feromon tuzakları kullanılarak gözlemler yapılmıştır. Buna ilave olarak bölge genelinde sörvey çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Antalya, Isparta, Burdur, Afyonkarahisar ve Muğla ormanlarında kızılçam ve karaçam böceğin konukçuları olarak tespit edilmiştir. T. destruens’in biyolojisinde yükseltiye bağlı olarak belirgin farklılıklar gözlenmiştir. Batı Akdeniz Bölgesi’nde T. destruens’in yılda bir generasyona sahip olduğu, uçma zamanının alçak yükseltilerde kasım, daha yüksek yükseltilerde şubat aylarında olduğu belirlenmiştir. Böceğin, özellikle kızılçam ağaçlandırma alanlarında, ağaçların gövde ve sürgünlerinde verdiği zararla öneminin artmakta olduğu görülmüştür.
Keywords : Tomicus destruens, Pinus brutia, Pinus nigra, biyoloji, Batı Akdeniz Bölgesi, Türkiye