Farklı hasat zamanlarının Bactrocera oleae (Gmelin, 1790) (Diptera: Tephritidae) zararıyla, zeytinyağı verim ve kalitesine etkileri

Authors : Halil TOPUZ, Enver DURMUŞOĞLU

Pages : 345-362

View : 17 | Download : 4

Publication Date : 2012-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, 2008 ve 2009 yıllarında Akhisar insert ignore into journalissuearticles values(Manisa); İlçesi’nde Ayvalık çeşidinde, Torbalı insert ignore into journalissuearticles values(İzmir); İlçesi’nde Memecik çeşidinde ve Urla insert ignore into journalissuearticles values(İzmir); İlçesi’nde ise Erkence çeşidinde olgunlaşma döneminde, farklı hasat zamanlarının Zeytin sineği [Bactrocera oleae insert ignore into journalissuearticles values(Gmelin); insert ignore into journalissuearticles values(Diptera: Tephritidae);]’ nin zarar oranına, zeytinyağının verim ve kalitesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Çalışmada yıllar ve bölgelere göre değişmekle birlikte, genel olarak Zeytin sineği popülasyonunun en yüksek ekim ve kasım aylarında görüldüğü, Zeytin sineği ile bulaşık meyve oranının ise uygun koşullar oluşması nedeniyle 2009 yılında % 100’lere ulaştığı belirlenmiştir. Farklı hasat zamanlarında; meyve ağırlıklarında önemli bir değişme görülmediği, meyvelerde yağ oranının en yüksek değerlerine meyve olgunluk değerinin 2,5-4,0 aralığında olduğu üçüncü ve dördüncü hasat dönemlerinde insert ignore into journalissuearticles values(kasım ayı); ulaştığı ve olgunluk arttıkça meyve dökümlerinin arttığı belirlenmiştir. Elde edilen zeytinyağlarında hasat zamanı geciktikçe serbest asitlik değerinde küçük bir yükselme, peroksit ve K232 değerinde de küçük bir düşüş görülürken, K270 değerinde bir değişim görülmemiştir. Yüksek Zeytin sineği zararı sonrasında elde edilen zeytinyağlarında serbest asitlik, peroksit ve K232 değerleri olumsuz etkilenerek yükseldiği, fakat K270 değerinde değişiklik olmadığı belirlenmiştir. Bu çalışma sonuçlarına göre, erken yapılan hasat, Ayvalık çeşidinde insert ignore into journalissuearticles values(Akhisar); her iki yılda, Memecik çeşidinde insert ignore into journalissuearticles values(Torbalı); ise bol ürün yılı ve düşük Zeytin sineği popülasyonu görüldüğü koşullarda Zeytin sineği zararını önlemede tek başına yeterli bulunmuştur. Erkence çeşidinde insert ignore into journalissuearticles values(Urla); her iki yılda ve Memecik çeşidinde insert ignore into journalissuearticles values(Torbalı); ise zararlı için uygun koşulların bulunması ve az ürün yıllarında erken hasat, Zeytin sineği zararını önlemede tek başına yeterli bulunmamıştır. Ancak, çalışma sonuçlarına göre, zeytinyağı verim ve kalitesi de göz önünde tutularak tüm çeşitlerde meyve olgunluk değerinin 2,5-3,5 olduğu kasım ayı başlarında yapılacak erken hasadın her koşulda Zeytin sineği zararını azalttığı belirlenmiştir
Keywords : Bactrocera oleae, hasat zamanı, zeytin, Zeytin sineği, zeytinyağı kalitesi