Bir il örneğinde hipertansiyon hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi, sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ve ilişkili faktörler

Authors : Emine ÖNCÜ, Sümbüle KÖKSOY VAYISOĞLU, Yasemin GÜVEN, Gamze AKTAŞ, Halil CEYHAN, Esra KARAKUŞ

Pages : 10-25

Doi:10.20518/tjph.555354

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2020-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Sağlık okuryazarlığı ve sağlık hizmetleri kullanımı kronik hastalıklarda sağlık sonuçlarını etkileyen faktörlerdendir. Yapılan çalışmada bir il merkezinde HT hastalarının sağlık okuryazarlık düzeyi ve sağlık hizmetlerinin niteliğine ilişkin değerlendirmeleri ile ilişkili özelliklerin belirlemesi amaçlanmıştır. Yöntem: Mersin’de 23.11.17-23.04.18’de sahada yürütülen kesitsel çalışmaya 300 hipertansiyon hastası katılmıştır. Veriler Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği, Kronik Hastalık Bakım Değerlendirme Ölçeği ve tansiyon ölçümleriyle elde edilmiş; bir bilgisayar programı ile tanıtıcı istatistikler, T-testi, Mann-Whitney U, ANOVA, Kruskal-Wallis, Ki-kare ve korelasyon analizleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 48.92±15.01 yıl, %54.5’i kadın, %61.2’sinin tansiyonu yüksektir. Sağlık okuryazarlığı puan ortancası insert ignore into journalissuearticles values(%25-%75); 29.1’dir insert ignore into journalissuearticles values(21.8-36.3);. En düşük puanlar “sağlığın geliştirilmesi” ve “sağlık hizmeti” alt boyutlarındadır. Erkeklerin, çalışanların ölçek puanları daha yüksektir insert ignore into journalissuearticles values(p<0.01);. Gelir ile sağlık okuryazarlığı ilişkilidir. Sağlık okuryazarlık düzeyi düştükçe hekime başvuru sayısı artmaktadır. Düşük/ sınırlı sağlık okuryazarlığı, yüksek kan basıncıyla ilişkilidir insert ignore into journalissuearticles values(p<0.05);. Kronik Hastalık Bakım Değerlendirme Ölçeğinin alt boyutlarına ait madde puan ortalaması 2.84±0.96’dır insert ignore into journalissuearticles values(min-maks=1-5);.
Keywords : Hipertansiyon, sağlık okuryazarlığı, sağlık hizmetleri kullanımı, tansiyon kontrolü