Sağlık araştırmalarında güç analizinin önemi ve temel prensipleri: Tıbbi çalışmalar üzerinde uygulamalı örnekler

Authors : Oya KALAYCIOĞLU, Serhat Emre AKHANLI

Pages : 103-112

Doi:10.20518/tjph.602400

View : 13 | Download : 23

Publication Date : 2020-04-30

Article Type : Other Papers

Abstract :Amaç: Güç analizi ile örneklem büyüklüğü tahmini tıbbi araştırmacılar ve etik kurulu üyeleri tarafından çoğu zaman yanlış yorumlanan bir konudur. Bu çalışmada, istatistik alanı dışından olan araştırmacıların, örneklem büyüklüğü, etki büyüklüğü ve istatistiksel güç ile ilgili sorularının cevaplanması amaçlanmıştır. Yöntem: Bu kapsamda, farklı tıbbi araştırma düzenlerinde güç analizi gerçekleştirmek için kullanılacak etki büyüklüklerinin ne anlama geldiği ve nasıl hesaplandığı anlatılmıştır. Farklı etki büyüklüklerinde, farklı istatistiksel güç düzeylerinde ve %5 istatistiksel anlamlılık seviyesinde bağımsız gruplar için t-testi, tek yönlü ANOVA ve Ki-kare testleri için gerekli olan örneklem büyüklükleri GPower 3.1 programı kullanılarak hesaplanmıştır. Bulgular: Farklı istatistiksel testler için gerçekleştirilen güç analizleri, etki büyüklüğünün örneklem sayısı belirlemede ne derecede önemli rol oynadığını göstermiştir. Gereğinden az sayıda birim üzerinde deney yapılması gerçekte var olan önemli bir etkinin tespit edilememesine neden olabilirken, çok fazla sayıda örnek üzerinde test yapılması istatistiksel olarak anlamlı fakat gerçekte klinik olarak önemsiz bir etkinin tespit edilmesine yol açabilir. Sonuç: Sonuç olarak, bir araştırma kapsamında beklenen klinik anlamlılığı ortaya çıkarmak için alınması gereken etki büyüklüğü, araştırma hipotezi ile uyumlu belirlenmelidir. Çünkü araştırma sonucunda verilecek kararların niteliği ve klinik anlamlılığı örneklemin hangi etki büyüklüğüne dayanarak seçildiğine bağlıdır.
Keywords : Güç analizi, örnekleme, örneklem büyüklüğü, etki büyüklüğü, klinik anlamlılık