Aile sağlığı merkezi çalışanlarının aşı reddi konusundaki düşünceleri ve davranışlarının değerlendirilmesi

Authors : Neşe YAKŞİ

Pages : 143-154

Doi:10.20518/tjph.692226

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2020-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Aşı bireysel ve toplumsal sağlık için etkili bir koruyucu yöntem olmanın yanında maliyet etkin bir yöntemdir. Son zamanlarda aşı reddi ve kızamık gibi bulaşıcı hastalıkların sıklıklarındaki artışla aşılama hizmetlerinin gerekliliği daha iyi anlaşılmıştır. Özellikle birinci basamakta aşı uygulayan kişilerin aşının gerekliliğine inanması toplum bağışıklığında oldukça önemlidir. Çalışmamızın amacı aile sağlığı çalışanlarının aşı reddi konusundaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesidir. Yöntem: Kesitsel tipteki çalışmamıza Niğde’de görev yapan 146 aile sağlığı çalışanından 125’i insert ignore into journalissuearticles values(%85); dahil edilmiştir. Kurum izni ve etik kurul izni alındıktan sonra 30 sorudan oluşan bir anket ile veri toplanmıştır. Bulgular: Katılımcıların %3’ünün son çocuğunun tam aşılı olmadığı gösterilmiştir. Aile sağlığı çalışanlarının %69’u aşı tereddüdü yaşayan, %51’i ise aşı yaptırmayan hastaları olduğunu belirtmiştir. Katılımcıların %13’ü mesleki eğitim sırasında, %15’i hizmet içi eğitim olarak aşı reddi konusunda eğitim almıştır. Sağlık Bakanlığı’nın aşılar konusundaki web sitesini bilmeyen katılımcı oranı %38 olup, bilenlerin sadece yarısı web sitesini hastalarıyla paylaştığını belirtmiştir. Her üç katılımcıdan biri aşı reddi karşısında rehberlik etmekte kendini yetersiz hissettiğini belirtmiştir. Aşı reddine sebep olduğu düşünülen en sık sebepler aşının içeriğine güvensizlik insert ignore into journalissuearticles values(%84);, bilgisizlik insert ignore into journalissuearticles values(%79); ve aşının zarar vereceği düşüncesi insert ignore into journalissuearticles values(%71); olarak belirtilmiştir. Yüksek öğrenim düzeyi, aşı reddi konusunda eğitim almış olma, meslekte ve birinci basamakta geçirilen sürenin fazla olması aile sağlığı çalışanlarında aşı reddi konusunda bilgi, tutum ve davranışları etkileyen temel faktörler olarak bulunmuştur insert ignore into journalissuearticles values(p<0.05);. Sonuç: Aile sağlığı çalışanlarında aşı reddinin literatürle kıyaslandığında yüksek olmadığı fakat bilgi düzeyinde eksikler olduğu görülmüştür. Mesleki eğitim sırasında ve hizmet içi düzenlenecek bağışıklama ve aşı reddi eğitimlerinin yeterlilik hissini artırarak etkin rehberlik yapılmasını sağlayacağı düşünülmektedir.
Keywords : aşı reddi, aşı tereddütü, bilgi tutum davranış, birinci basamak sağlık çalışanları