Bir bütünün parçaları: Gebelikten korunma ve isteyerek düşük

Authors : Nuriye ORTAYLI, Levent ÇAĞATAY

Pages : 61-74

View : 9 | Download : 7

Publication Date : 2012-11-01

Article Type : Review Paper

Abstract :Son aylarda kürtaj yasası olarak tartışılan yasa aslında 1983 yılında yürürlüğe girmiş olan “Nüfus Planlaması Hakkında Kanun’”dur. Bu yasa ve ilgili yönetmelik ve tüzük gebelik sonlandırmasını, ya da yaygın olarak bilinen adıyla “kürtajı” belirli koşullarda yasal hale getirmiş ayrıca aile planlaması hizmetlerinin kadın hastalıkları ve doğum uzmanları dışındaki sağlık çalışanları tarafından da sunulmasını sağlamıştır. Bu sayede kürtajın sağlıklı koşullarda yapılması ve bu yola başvuran kadınların aile planlaması hizmetleriyle tanışması ve bu hizmetlerden yaygın olarak yararlanmaya başlaması sağlanmıştır. Bu yazı, yasanın uygulamaya konmasını izleyen yıllarda Sağlık Bakanlığı’nın öncülüğünde yürütülmüş gebelikten korunma ve isteyerek düşük çalışmalarını bir bütün olarak ele almış ve bunların sonuçlarını özetlemektedir. Yasayı izleyen on yıl içinde modern kontraseptif kullanımındaki özellikle kırsal kesim ve Doğu bölgesindeki hızlı artış yasanın izin verdiği uygulamaların başarısı olarak yorumlanabilir. Ayrıca yasallaşmasını izleyen yıllarda, özellikle doksanlı yıllarda “kürtaj” sayıları gittikçe azalmış; isteyerek düşük hızı 1987’teki 100 gebelikte 24’ten 2008’de 100 gebelikte 10’a kadar düşmüştür. Bununla birlikte aile planlaması hizmetlerinin kalitesinde süregiden sorunlar ve hizmetlere ulaşmada da bölgeler, yaş grupları ve gelir grupları arasında da farklılıklar vardır. Yakın zamanda uygulamaya konan Sağlıkta Dönüşüm Programının üreme sağlığı hizmetlerinin sunumu ve kullanımı üzerindeki etkilerinin ivedilikle araştırılması gerekmektedir. Ülke nüfus artışının azalması ve durması yönündeki kaygılar genellikle kötü sağlık sonuçlarına yol açan yasakçı politikalarla değil sosyal destek politikalarıyla karşılanmalıdır.
Keywords : Sağlıkta dönüşüm programı, üreme sağlığı hizmetleri, aile planlaması hizmetleri, nüfus artış hızı