ILGAZ (DERBENT ve DORUK)`DA ULUDAĞ GÖKNARI (Abıes nordmannıana subsp. bornmulleriana Mattf.) MEŞCERELERİNİN SİLVİKÜLTÜREL ÖZELLİKLERİ İLE SAPTANAN KABUKBÖCEKLERİ VE MÜCADELE YÖNTEMLERİ

Authors : Ziya ŞİMŞEK, Nuri ÖNER

Pages : 49-60

Doi:10.18182/tjf.86326

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2009-02-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Ilgaz insert ignore into journalissuearticles values(Derbent ve Doruk);`da Uludağ göknarı meşcerelerinin silvikültürel özellikleri ile saptanan kabukböcekleri ve bunlarla mücadele yöntemlerini belirlemek amacıyla bu çalışma ele alınarak 1999-2000 yılları arasında yürütülmüştür. Elde edilen bulgulara göre Uludağ göknarı`nın hakim tür olduğu 1700-2000 m yükseltilerde, genellikle kuzey ve kuzeybatı bakılarda, % 80-100 kapalılıklarda, %35-100 eğimlerde, 50-120 yaş ve 20-70 cm göğüs çapına sahip meşcerelerde 7 kabukböceği türü [insert ignore into journalissuearticles values(Cryphalus piceae insert ignore into journalissuearticles values(Ratz.);, Ips acuminatus insert ignore into journalissuearticles values(Gyll.);, Orthotomicus erosus insert ignore into journalissuearticles values(Woll.);, Pityogenes quadridens insert ignore into journalissuearticles values(Hartig);, Ips insert ignore into journalissuearticles values(Pityokteines); curvidens insert ignore into journalissuearticles values(Germ.);, Trypodendron lineatus insert ignore into journalissuearticles values(Oliver); insert ignore into journalissuearticles values(Scolytidae); ; Pissodes piceae insert ignore into journalissuearticles values(Ilig.); insert ignore into journalissuearticles values(Curculionidae);]`nün bulunduğu saptanmış olup, bunlar içerisinde en yaygın ve zararlı türlerin ise önem sırasına göre C. piceae, I. curvidens, Pissodes piceae olduğu belirlenmiştir. Kabukböceklerinin saf göknar meşcerelerinde yoğunlaştığı, karışıma sarıçam`ın katıldığı alanlarda da göknarı tercih ettiği, saf sarıçam meşcerelerinde ise bulunmadığı saptanmıştır. Sözü edilen orman alanı, kendisinden beklenilen tüm yararları sağlamakla birlikte, geçmiş yıllarda olduğu gibi 1990-2000 yıllarında da fırtına devrikleri ve kar kırmaları olağanüstü hasılatı arttırmış ve yer yer açılmalar olmuştur. Bunun sonucunda kabukböcekleri salgınlarının ortaya çıktığı, silvikültürel uygulamalardaki bazı eksiklikler gibi nedenlerden dolayı Ilgaz Dağı orman ekosisteminin zarar gördüğü ve sorunların çözümünün de giderek ağırlaştığı gözlenmiştir. Ilgaz insert ignore into journalissuearticles values(Derbent ve Doruk);`da Uludağ göknarı meşcerelerinde bulunan kabuköceklerinin biyo-ekolojisi ile meşcere yapısı dikkate alındığında, bu zararlılarla yapılacak en uygun mücadelenin, ekonomik ömrünü doldurmuş ağaçlar ile bulaşık ağaç ve artıkların hızla ormandan uzaklaştırılarak zararlının sağlıklı ağaçlara geçmesini önlemek olduğu kendiliğinden anlaşılmaktadır. Kabukböcekleri yerleştikten sonra tuzak ağaçlarının ormandan uzaklaştırarak, zararlı yoğunluğu önemli azalmalar oluncaya kadar kesme/tuzaklama/uzaklaştırma işlemlerinin sırasıyla ve belirli aralıklarla tekrarlanması gerekmektedir. Bu mücadele yöntemlerinden feromon tuzaklar kullanmak suretiyle zararlı popülasyonunu ekonomik zarar eşiğinin altında tutulması mümkün görülmektedir. Ancak bunun gerçekleştirilebilmesi için, bulaşık alanlarda her yıl sörvey yapılarak salgının şiddet ve boyutlarının belirlenmesi gerekir. Silvikültürel müdahaleler ile biyoteknik yöntemlerin zamanında uygulanması büyük önem taşıdığından, sözü edilen çalışmaların Ilgaz`da mayıs - ağustos ayları arasında tamamlanması gerektiği; saf meşcere kuruluşu yerine, ibreli ve yapraklı türlerin yer aldığı karışık meşcerelerin oluşturulması gerektiği saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Kabukböcekleri, Uludağ Göknarı, Meşcere, Silvikültür, Mücadele Yöntemleri
Keywords :