Türkiye’de ithal odun hammaddesinin sektörel kullanımı

Authors : Musa AKKAYA, Kenan OK, Mehtap KOÇ, İbrahim AKSEKİ, Mehmet Emin AKKAŞ

Pages : 279-293

Doi:10.18182/tjf.766501

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2020-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmada, Türkiye’nin yuvarlak ağaç, biçilmiş ürün ve şekil verilmiş odun ürünü ithalatının, ağaç çeşitleri itibariyle kullanıldığı sektörler, ithalatçı davranışlarını etkileyen faktörler ve ithalat eğilimleri belirlenmektedir. Kullanım alanı ve ithalatçı davranış verileri, 2014 ve 2015 yıllarında il bazında toplam 500 m3 ve üstünde ithalat yapan işletmelerin oluşturduğu ana kütleden, tam sayımla toplanırken, ithalat eğilimi TÜİK istatistiklerinden alınmıştır. Odun hammaddesi ithal edip pazarlayan insert ignore into journalissuearticles values(45);, ithal odun hammaddesini tesislerinde işleyen insert ignore into journalissuearticles values(56); ve odun hammaddesini ithal edip tesislerinde kullanan, pazarlayan insert ignore into journalissuearticles values(132); olmak üzere, toplam 233 işletmeyle yüz yüze anket yapılmıştır. Kullanım alanı ve ithalatçı davranışı, tamamlayıcı istatistiksel analizler ile Khi-kare, Kruskal Wallis ve Tamhane T2 testleriyle, ithalat eğilimi ise regresyona dayalı trend analiziyle sınanmıştır. Bulgulara göre; 114 farklı ağaç çeşidinden ortalama 621.127 m3/yıl yuvarlak ağaç, 1.127.069 m3/yıl biçilmiş ürün ve 27.449 m3/yıl şekil verilmiş odun ürünü ithal edilmektedir. İnşaat sektörü, ithal yuvarlak ağaçlarda insert ignore into journalissuearticles values(%37,53); ve biçilmiş ürünlerde insert ignore into journalissuearticles values(%33,65); en büyük kullanıcıyken, doğrama sektörü ikinci sırayı almıştır. Şekil verilmiş odun ürünlerinin en fazla kullanım alanının doğrama sektörü insert ignore into journalissuearticles values(%88,39); olduğu saptanmıştır. Odun hammaddesi dış ticareti, ikame ilişkileri, son kullanım alanları ve değişimleri konusunda etkili faktörlerin tanımlandığı bu araştırma sonucunda; ibreli türlerden en fazla Sarıçam ve ladin ithal edildiği, yerli Sarıçam, Karaçam ve göknarların bu ürünleri ikame edebilecek özellikte olduğu saptanmıştır. Yapraklı odun hammaddesi ithalatında kayınların ve meşelerin ön sıralarda geldiği, yerli meşe, kayın ve kestanelerin bu ithalatı ikame edebileceği belirlenmiştir. Çalışma bulgularına göre, Orman Genel Müdürlüğü’nün uzun dönemde ithalatla rekabet edebilecek bir ürün politikası geliştirmesi gereklidir.
Keywords : İthal odun hammaddesi, Orman ürünleri sektörü, Dış ticaret