Tarımsal Biyoteknolojide Mobil Genetik Elementlerin Moleküler Markör Olarak Kullanılması

Authors : Arzu KOÇAK, Behcet İNAL

Pages : 302-310

Doi:10.19159/tutad.310507

View : 19 | Download : 7

Publication Date : 2017-10-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Moleküler markör tekniklerinin temeli, melezleme veya polimeraz zincir reaksiyonuna insert ignore into journalissuearticles values(PZR); dayanır. Farklı stratejilerin bir kombinasyonu olarak yeni ve ileri teknikler geliştirilmiştir; örneğin cDNA’lar, spesifik dizilerin enzim kesimi veya kullanımı, ifade edilmiş dizi etiketleri insert ignore into journalissuearticles values(EST’ler);, mikrosatellitler, retrotranspozonlar olarak sıralanabilir. Retrotranspozonlar bir tür insert ignore into journalissuearticles values(Sınıf I); transpoze olabilen insert ignore into journalissuearticles values(genomda farklı yerlere entegre olabilen); elementlerdir. Transpozon elementleri insert ignore into journalissuearticles values(TE); bitkilerde fiziksel olarak genomun önemli bir kısmını oluştururlar. Retrotranspozonlar aynı zamanda, amplifikasyon mekanizmaları ve dizilim karakteristikleri nedeniyle moleküler markör teknikleri geliştirmek için de oldukça ideal genetik elementlerdir. Bunlardan bazıları; Retrotranspozon-Arası Çoğaltılmış Polimorfizm, Retrotranspozon-Mikrosatellit Çoğaltılmış Polimorfizm, Primer Bağlanma Yeri Arası Çoğaltım, Dizilim-Spesifik Çoğaltım Polimorfizmi, Retrotranspozon Temelli İnsertion Polimorfizmi, SINE-Arası Çoğaltılan Polimorfizm, RAPD-Retrotranspozon Çoğaltılan Polimorfizm, Ters Dizilim Etiketli Tekrarlar, MITE-Arası Polimorfizm ve Transpoze Olabilen Gösterim bulunmaktadır. Bu metotlar farklı tarımsal ıslah amaçları için yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları genetik çeşitliliğin, genetik bağlantının belirlenmesi, genom haritalaması, DNA parmak izi analizi, filogenetik, somaklonal varyasyon çalışmaları, transgenik araştırmaları, gelişim biyolojisi ve mutagenesis çalışmalarında kullanılmaktadır. Bu çalışmada, farklı retrotranspozon-temelli markör tiplerinin tarımsal biyoteknolojide genel kullanım alanlarından ve potansiyel uygulamalarından bahsedilecektir.
Keywords : biyo markör, bitki, biyoteknoloji, Transpozon, ıslah