Erozyon Duyarlılık Parametrelerinin Farklı Enterpolasyon Yöntemleriyle Konumsal Dağılımlarının Belirlenmesi: Türkiye, Ilgaz Milli Park Toprakları

Authors : Celalledin CELİLOV, Orhan DENGİZ

Pages : 242-256

Doi:10.19159/tutad.502457

View : 9 | Download : 8

Publication Date : 2019-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, Ilgaz Milli Park sınırları içerisinde dağılım gösteren toprakların; toprak aşınım faktörü insert ignore into journalissuearticles values(USLE-K);, dispersiyon oranı ve kil oranı gibi bazı erozyon duyarlılık parametrelerinin belirlenmesi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri yardımıyla farklı enterpolasyon yöntemleri kullanılarak konumsal dağılımlarının haritalanmasıdır. Bu amaçla, çalışma alanından rastgele örnekleme yöntemiyle 0-20 cm toprak derinliğinden 151 adet toprak örneği alınmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, araştırma alanı topraklarının büyük bir kısmının erozyona karşı oldukça yüksek duyarlı olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, duyarlılık parametreleri ile toprakların diğer fiziksel ve kimyasal özellikleri arasındaki korelasyon analizi sonucuna göre; USLE-K ile organik madde, kireç, kil ve silt arasında p<0.01 önem düzeyinde negatif ilişki belirlenirken, hacim ağırlığı ve kum arasında p<0.01 önem düzeyinde pozitif ilişki görülmüştür. Bu duruma yönelik olarak benzer sonuçlar kil haricinde dispersiyon oranında da belirlenmiştir. Kil oranı yönünden, organik madde ile herhangi bir ilişki görülmezken, kil ve silt ile p<0.05 önem düzeyinde negatif, kum ile pozitif ilişki belirlenmiştir. Sonuç olarak, araştırma alanı topraklarının büyük bir kısmının erozyona karşı duyarlılıkları oldukça yüksek olması nedeniyle, organik madde kapsamını ve hidrolik geçirgenliğini arttırıcı ve strüktürünü geliştirici önlemlerin alınmasının yanı sıra, üzerinde yer alan bitki örtüsünün tahrip edilmemesi de gerekmektedir.
Keywords : Kil oranı, dispersiyon oranı, USLE K, enterpolasyon, Ilgaz Milli Parkı