Dalgacık Bulanık Zaman Serisi Yöntemi ve Gri Tahmin Yöntemi ile Türkiye Buğday Verimi Tahmini

Authors : Eyyup Ensar BAŞAKIN, Ömer EKMEKCİOĞLU, Mehmet ÖZGER, Anıl ÇELİK

Pages : 246-252

Doi:10.19159/tutad.685342

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2020-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Türkiye’nin 1946-2018 yıllarına ait buğday verim değerlerinin analizi yapılmıştır. Elde edilen 73 yıllık buğday verim değerleri insert ignore into journalissuearticles values(kg da-1); literatürde son yıllarda sıklıkla kullanılan iki adet matematiksel yöntem ile analiz edilmiştir. Zaman serisi alanında kullanılan Bulanık Zaman Serileri insert ignore into journalissuearticles values(BZS); ve Gri Tahmin insert ignore into journalissuearticles values(GT); algoritmaları bu çalışmada kullanılan iki analiz yöntemidir. Ayrıca bu modellere ek olarak zaman serisi önişlem yöntemlerinden olan Ayrık Dalgacık Dönüştürme insert ignore into journalissuearticles values(ADD); tekniği kullanılarak BZS yöntemi ile hibrit bir model oluşturulmuştur. Analiz aşamasında 53 adet yıllık buğday verim değeri modellerin eğitilmesinde, 20 adet yıllık buğday verim değeri ise modellerin test edilmesinde kullanılmıştır. Modellerin istatistiksel olarak başarılı olup olmadıkları, hata kareleri ortalaması insert ignore into journalissuearticles values(HKO); ve verimlilik katsayısı insert ignore into journalissuearticles values(VK); başarı kriterleri ile test edilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde, dalgacık bulanık zaman serisi insert ignore into journalissuearticles values(DBZS); modellerinin en yüksek VK değerine ve en düşük HKO değerine sahip olduğu görülmüştür. Tarım bilimleri alanında ilk kez kullanılan bu yöntem sayesinde daha isabetli kararların alınması öngörülmektedir. Ayrıca çalışma ile, oluşturulan hibrit modelin daha sonra geliştirilmesi adına diğer araştırmacılara ışık tutacağı düşünülmektedir.
Keywords : buğday, verim, bulanık zaman serisi, dalgacık dönüşümü, gri tahmin