Bazı Toprak Özellikleri İle İlişkili Olarak Arazi Kullanımı ve Arazi Örtüsünün Toprak Organik Karbon Stokuna Etkisi

Authors : Merve YILMAZ, Orhan DENGİZ

Pages : 154-167

Doi:10.19159/tutad.865188

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Toprak organik karbon insert ignore into journalissuearticles values(TOK); stokunun mekânsal dağılımını etkileyen temel faktörlerin belirlenmesi, TOK stok tahminlerinin doğruluğunu artırmak için kritik öneme sahiptir. Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye’nin Orta Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Samsun ilinin Vezirköprü ilçesinin 111 km2’lik kısmını kaplayan alanda arazi kullanımı-arazi örtüsü ile bazı toprak özelliklerinin TOK stoku üzerindeki etkilerini belirlemektir. Çalışma alanının arazi kullanımını ve arazi örtüsünü belirlemek için Triplesat uydu görüntüsü kullanılmıştır. Orman, mera, yerleşim ve tarım arazileri olmak üzere dört ana arazi kullanımı ve arazi örtüsü belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, çalışma alanında bazı toprak özelliklerinin ve arazi kullanımının-arazi örtüsünün TOK yoğunluğunun mekânsal değişimini istatistiksel olarak önemli düzeyde etkilediği saptanmıştır. Çalışma alanında TOK stok miktarı yüzey insert ignore into journalissuearticles values(0-20 cm); topraklarında 4.79 ton ha-1 ile 94.10 ton ha-1 arasında, yüzey altı insert ignore into journalissuearticles values(20-40 cm); topraklarda ise 5.16 ton ha-1 ile 8.86 ton ha-1 arasında değişmektedir. Farklı arazi kullanımları arasında en yüksek TOK stoku miktarının yüzey toprağında 53.356 ton ha-1 ile ormanlık alanlarda iken, en düşük TOK stoku miktarının ise 34.048 ton ha-1 ile tarım arazilerinde olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Toprak organik karbonu, toprak fiziko kimyasal özellikleri, arazi kullanımı, arazi örtüsü, Vezirköprü