Sulamaya Açılacak Alanlarda Çiftçilerin Sulu Tarıma Geçiş Kararlarında Sosyal Ağlarının Rolü: Ambar Baraj Havzası Örneği, Türkiye

Authors : Mehmet Aydoğan, Sibel Vural, Orhan Gündüz, Osman Uysal

Pages : 345-356

Doi:10.19159/tutad.1560359

View : 42 | Download : 48

Publication Date : 2024-12-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmanın temel amacı, çiftçilerin sulama barajı ve sulama konusundaki bilgi düzeyleri ile sulu tarıma geçiş kararlarında etkili olabilecek sosyal ağlarının rolünü ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın ana materyalini 2022 yılında Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Diyarbakır ili Ambar Baraj havzasında yer alan ve tabakalı tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenen 122 çiftçi ile yüz yüze yapılan anketlerden elde edilen veriler oluşturmaktadır. Çiftçilerin ve işletmelerinin sosyo-ekonomik ve çiftlik özelliklerinin karşılaştırılmasında Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA)’nden; bilgi düzeyleri, Ambar Barajı’nın sulama altyapısı konusundaki farkındalıkları ve bilgi ihtiyaçlarının analizinde frekans ve yüzdeler ile işletme büyüklüklerine göre karşılaştırmalarda Kruskal Wallis testinden yararlanılmıştır. Çiftçilerin sulu tarıma geçiş kararlarında sosyal ağlarının etkilerinin incelenmesinde ise Sosyal Ağ Analizi’nden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçları, çiftçilerin Ambar sulama barajı ve sulama altyapısı ile ilgili bilgi düzeyleri ve farkındalıklarının düşük olduğunu, bu durumun sulu tarıma geçiş için yapılacak yatırımların etkinliğini azaltacağını ve modern sulama sistemlerine geçişte çiftçilerin bu yenilikleri benimseme sürecini uzatacağını göstermektedir. Çiftçilerin modern sulama sistemlerine geçiş kararlarında sırasıyla tarımsal kuruluşlar ve tarım danışmanları, akrabalar, komşular, girdi satıcıları ve internet etkilidir. Çiftçilerin sosyal ağlarında yer alan çiftçi örgütleri, yazılı ve basılı materyallerin yeniliklerin benimsenmesi sürecindeki etkisi sınırlıdır. Diğer taraftan çiftçiler yeniliklere ulaşmada grup yayım metotlarını tercih etmekte, inceleme ve deneme imkânı sağlanan yeniliklerin yaygınlaşması daha etkin sonuçlar vermektedir. Sonuç olarak, tarımsal altyapı yatırımlarına başlanmadan önce; sürece tüm paydaşların dahil edilmesi ve yararlanıcıların bilgilendirilmesi, çiftçi örgütlerinin etkinliklerinin artırılması, kurumsal organizasyonların proje öncesi ve sonrasında yayım faaliyetlerini bir program dahilinde sürdürmeleri, geleneksel yayım metotlarının dijital teknolojilerle ve lider çiftçilerin sulamaya ilişkin teknik bilgilerle desteklenmesi, sulamaya ilişkin tarımsal yeniliklerin yayılması ve benimsenme süreçlerinde hızlandırıcı bir rol oynayabilir.
Keywords : Sosyal ağ analizi, üretim kararları, Ambar Baraj havzası, bilgi ihtiyacı, sulama