KENTSEL BOŞLUKLARIN MEKANSAL NİTELİĞİNİN SOSYO-MEKANSAL ANALİZİ: DÜZCE SPOR SOKAK ÖRNEĞİ

Authors : Nuray ÖZKARACA, Hakan ARSLAN

Pages : 17-34

View : 15 | Download : 4

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kentler morfolojik açıdan doluluk ve boşluklardan oluşan dinamik bir yapıdadırlar. Doluluklar, kentteki yapı stokunu tanımlarken boşluklar ise parklar, meydanlar, sokaklar, avlular şeklindeki kentsel açık mekânları oluştururlar. Günümüz kentlerinde, özellikle de kent merkezlerinde nüfus artışı ve hızlı yapılaşmaya bağlı olarak kentsel boşluklar azalmakta ve dolu-boş dengesinde bozulmalar ortaya çıkmaktadır. Kentsel çevrede nitelik sorununa neden olan bu güncel durum gündelik hayatta somut olarak mekânsal izler şeklinde gözlemlenebilmektedir. Bu niteliksel sorunlar yaşamın geçtiği kentsel çevrelerin mekânsal kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Kentlerde yaya hareketlerinin en yoğun yaşandığı kentsel boşluk olarak tanımlanan sokaklar/yollar, kentin ulaşım ağının da en belirgin akslarıdır. Kentin dolaşım alanlarını var ederken aynı zamanda kentlilerin ortak paylaşım alanlarını da oluşturmaktadırlar. Özellikle yayalaştırılmış sokaklar kent yaşantısının bir bölümünün geçirildiği önemli kamusal mekanlar olarak karşımıza çıkmakta ve aynı zamanda kentsel belleğin oluştuğu, diğer nesillere aktarıldığı önemli mekanlardır. Bu çalışmada Düzce kent merkezinde önemli bir konuma sahip, en işlek yaya bölgelerinden biri olan Spor Sokak çalışma alanı olarak seçilmiştir. Kent merkezinde yayalaştırılmış sokak niteliği taşıyan tek yer olması sebebiyle Spor sokak gerek bulunduğu konum itibariyle gerekse de içinde barındırdığı mekanlar nedeniyle kent yaşantısında önemli bir role sahiptir. Bu çalışmada kentsel boşluk olarak sokağın niteliksel açıdan incelenmesinde sosyo-mekânsal analizler yöntemi kullanılmıştır. Sosyo-mekansal analizler; mekânsal kullanım analizleri, alanda yapılan kişisel gözlemler ve kentsel çevrenin niceliksel ve niteliksel özellikleri üzerinden hazırlanan anket çalışmalarından oluşmaktadır. Bu yöntemler ve analizler doğrultusunda incelenen çalışma alanı hakkında somut verilere ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucunda elde edilen veriler değerlendirilerek mevcut niteliksel durum tespiti yapılmış ve geliştirici önerilerde bulunulmuştur.
Keywords : kentsel boşluk, mekansal nitelik, sokak