Fuat Sezgin’in Tespitleri Işığında İslam Düşünce Geleneğinde Eleştiri Kültürünü Besleyen Temel Dinamikler

Authors : Yusuf BATAR

Pages : 187-193

Doi:10.18506/anemon.906775

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2021-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede Fuat Sezgin’in bilim tarihine ilişkin tespitleri ışığında İslam düşünce geleneğinde eleştiri kültürünün oluşumuna kaynaklık eden temel dinamikler analiz edilmektedir. Sezgin’in tespitlerine göre Müslümanların bilimsel üretim süreci; tercüme faaliyetlerinin başladığı sekizinci yüzyıl, alma ve kabul etme safhası; sekizinci yüzyılın ikinci yarısından itibaren özümseme safhası ve dokuzuncu yüzyıldan itibaren de birçok alanda özgün çalışmaların ortaya çıkmaya başladığı uzun bir süreçtir. Sezgin’in üç aşamalı olarak ele aldığı söz konusu bilimsel üretim yolculuğunda Müslümanlarda güçlü bir eleştiri kültürünün hâkim olduğunu görebiliyoruz. Nitekim “alma ve kabul etme safhası” olarak isimlendirilen dönemde başka kültürlere ait eserler ve uygulamalar cesaretli bir şekilde alınmış ve kısa bir süre sonra özümsenmiştir. Bu makalede Müslümanlardaki eleştiri kültürünü besleyen bu temel dinamikler, özgüven, yaratıcılık, tekâmül düşüncesi, ilmi hassasiyet, teori ve uygulama bütünlüğü, bilimde evrensellik, çalışma ahlakı ve öğretmen-öğrenci iletişimi başlıkları altında incelenmektedir.
Keywords : Eleştiri Kültürü, İslam Düşüncesi, Bilim Tarihi