Nedîm’in “Mısın Kâfir” Redifli Gazelinin Şerhi ve Yapısalcılık Açısından İncelenmesi

Authors : Sait YILTER, Kılıç KÖÇERİ

Pages : 699-718

Doi:10.18506/anemon.963137

View : 22 | Download : 6

Publication Date : 2022-08-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada amacımız, Nedîm’in “mısın kâfir” redifli gazelini klasik şerh metoduyla inceledikten sonra 20. yüzyılda ortaya çıkmış ve hayatın her alanında kendini göstermiş olan yapısalcılık yöntemiyle irdelemek ve gazelin gizli kalmış yanlarını yapısalcılık metoduyla ortaya çıkarmaktır. Yapısalcılık ekolü, metni oluşturan en küçük yapı taşlarını irdeledikten sonra, bu yapılar arasındaki anlamsal ilişkileri saptar ve bütüne uygulamayı amaç edinir. Bu yöntemle yapısalcılık ekolü metni sadece irdelemekle kalmaz aynı zamanda irdelenen metnin daha anlaşılır olmasına da olanak sağlar. Parçadan bütüne doğru ilerleyen yöntem, gazelin yapısal, anlamsal, sanatsal, gramatikal ve estetik değerinin saptanmasına yardımcı olur. Araştırmacı tarafından incelenmeden önce yapısalcılığa uygun olarak gazelin yapısal bir iskelesi çıkartılmış, incelenecek konular belirlemiştir. Bu yapısal iskele, incelenecek metnin yapısalcılığın dışına çıkmaması için önem arz eder. İnceleme konuları gazeli ilgilendiren dış etkenlerden çok gazelin içeriğiyle alakalıdır. Gazelin incelemesinde yapı iskelesini biçim, uyak, gazelde kullanılan diller ve yabancı kelimeler, tamlama türleri ve terkipleri, cümle yapıları, harf türleri, şahıs zamirleri ve kipler, içeriği oluşturan anlam planı, imaleler ve vasıllar oluşturmuştur. Elde edilen bulgular tablolar ve grafikler aracılığıyla şarih tarafından yorumlanarak anlamlandırılmıştır.
Keywords : Nedim, gazel, mısın kafir, geleneksel şerh, yapısalcılık