TRADITIONS OF THE ENLIGHTENMENT AND ITS POLITICAL REFLECTIONS

Authors : Hasan YENİÇIRAK

Pages : 477-496

Doi:10.21550/sosbilder.621731

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2020-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Aydınlanmanın eksiksiz bir tanımını yapmak zordur. Tanımın zorluğu Aydınlanmanın hayatın her yerine nüfuz etmesinden kaynaklanmaktadır. Aydınlanma hakkında söylenebilecek en genel şey, Aydınlanmanın bir zihinsel faaliyet olduğudur. Bu zihinsel faaliyetin kökenleri Batı’da ortaya çıkmıştır. Batı’da olan bu zihinsel faaliyet Avrupa’nın farklı coğrafyalarında farklı düşünce geleneklerini oluşturmuştur. Aydınlanma Fransa’da “rasyonalist” bir niteliğe, İngiltere’de “ampirist” bir karaktere bürünmüştür. Fransız Aydınlanması ile İngiliz Aydınlanması arasındaki bu farklılık, aynı zamanda toplumsal yapılar arasındaki farklılığı da doğurmaktadır. Bu bağlamda Fransız rasyonalizasyonu “kanlı devrim”e yol açarken, İngiliz ampirizmi “kansız devrim”e neden olmuştur. Bu makalede amacım Fransız rasyonalizasyonu ile İngiliz ampirizmi arasındaki farklılıkları ele alıp, bu farklılıkların toplumsal değişim üzerinde nasıl etkili olduğunu göstermektir.
Keywords : Fransız aydınlanması, İngiliz aydınlanması, rasyonalizm, ampirizm, devrim