KADMİYUM, KURŞUN VE ÇİNKO METALLERİNİN MARUL (Lactuca sativa) TOHUMLARININ ÇİMLENME ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Authors : Zeynep Görkem DOĞAROĞLU

Pages : 299-308

Doi:10.17482/uumfd.417228

View : 14 | Download : 14

Publication Date : 2018-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bitkiler, toprak ve yeraltı suyu/atmosfer arasındaki en büyük arabirim olarak görev yapmakta olup, yaşamları boyunca birçok stres faktörü ile karşı karşıya kalırlar. Bitki gelişimi için gerekli olan mikro besin elementleri insert ignore into journalissuearticles values(bakır insert ignore into journalissuearticles values(Cu);, çinko insert ignore into journalissuearticles values(Zn);, demir insert ignore into journalissuearticles values(Fe); vb.); ile toprakta bulunan ağır metaller insert ignore into journalissuearticles values(kobalt insert ignore into journalissuearticles values(Co);, kurşun insert ignore into journalissuearticles values(Pb);, kadmiyum insert ignore into journalissuearticles values(Cd); vb.); belirli konsantrasyonların üzerinde ve çözünürlüklerine bağlı olarak fitotoksik etkilere sahiptirler. Bu metaller birçok farklı yolla ekosisteme dahil olurlar. Endüstriyel kaynaklı metallerin başında Cu, nikel insert ignore into journalissuearticles values(Ni);, Pb, Zn ve Cd gelmektedir. En önemli sorun bu metallerin besin zincirine girme olasılığıdır. Bu çalışmada farklı konsantrasyonlardaki Zn insert ignore into journalissuearticles values(5, 10, 20, 40, 80, 160 mg L -1 );, Cd insert ignore into journalissuearticles values(0, 1, 2, 4, 8, 16, 32 mg L -1 ); ve Pb insert ignore into journalissuearticles values(0, 2, 4, 8, 16, 32, 64, 128, 256 mg L -1 ); metallerinin marul insert ignore into journalissuearticles values( Lactuca sativa L.); bitkisinin tohum çimlenmesi, kök ve gövde uzaması ve bitki biyokütlesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Sonuçta Zn ve Cd uygulamaları tohum çimlenmesini azaltmıştır. Pb uygulaması ise düşük konsantrasyonlarda çimlenmeyi arttırırken yüksek konsantrasyonlarda tohum çimlenmesinde inhibisyona sebep olmuştur. Her üç metal maruziyetinde kök ve gövde uzamasında inhibisyonun olduğu ve kök inhibisyonunun gövdeye göre daha duyarlı olduğu belirlenmiştir. Bitki kuru kütlelerinde kontrole kıyasla büyük bir değişiklik gözlenmezken, yaş biyokütlelerde özellikle Zn maruziyetinde önemli azalmalar saptanmıştır.
Keywords : Ağır metal, Kök uzaması, Çimlenme, Marul, Toksisite