ORTA ÇAĞ’DA KURULAN İLK MACAR ÜNİVERSİTESİ (STUDIUM GENERALE QUINGUE ECCLESIENSE): PÉCS (1367)

Authors : Yasemin Altaylı

Pages : 1-21

Doi:10.53838/ankarad.1591541

View : 61 | Download : 81

Publication Date : 2024-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Macar topraklarındaki ilk üniversitenin kuruluşu 1367 yılında Macar Krallığı’nın askerî, siyasȋ ve ekonomik açıdan oldukça güçlü olduğu Kral I. Lajos (1342-1382) döneminde gerçekleşmiştir. 14. yüzyılda Orta Avrupa’da kurulan üniversitelerden farklı olarak bu üniversite bir hükümdarlık merkezinde değil, ekonomik açıdan oldukça güçlü bir piskoposluk merkezi olan Pécs şehrinde kurulmuştur. Bu durum ise Macar literatüründe üniversitenin kuruluş fikrinin kime ait olduğu konusunda Kral I. Lajos’un yanında Pécs Piskoposu Vilmos Koppenbachi adını öne çıkarmıştır. Kurum, Orta Çağ’da Avrupa’da en yüksek seviyede eğitimin verildiği merkezlere verilen studium generale adıyla nitelendirilmiştir. Üniversite, Avrupa’daki diğer örneklerine kıyasla bir studium generale olarak kısa bir süre faaliyet göstermiş olsa da Macar kültür tarihinde kendisine önemli bir yer edinmiştir. Bu çalışmada ağırlıklı olarak Macar literatürü temelinde Kral I. Lajos döneminde kuruluşu 1367 yılındaki Papalık fermanıyla tasdik edilen bu ilk Macar üniversitesine odaklanılmış, üniversitenin kısa tarihçesinin, kuruluşu, ders veren eğitimcileri ve eğitim gören öğrencileri kapsamında aktarılmasına ve Orta Çağ Avrupası’ndaki üniversite kuruluş sisteminin Macar topraklarındaki yansımasının gösterilmesine çalışılmıştır.
Keywords : Pécs, Üniversite, Macaristan, Studium Generale, Lajos, Koppenbachi