Göktuğ Canbaba’nın Çocuk Kitaplarında İşlenen Değerler

Authors : Şahin Şimşek, Ayşegül Sel

Pages : 66-81

View : 71 | Download : 32

Publication Date : 2024-11-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Değerler toplum üyelerini birbirine yaklaştıran, onları ortak bir paydada buluşturan, sosyal yaşamı düzenleyen kurallardır. Ailede başlayan değer eğitimi, öğretim programlarında da yer almaya başlamış ve ülkemizde değer eğitimine önem verilir olmuştur. Çocuklar için yazılan kitaplarda onları eğlendirmenin yanında birtakım önemli konuları öğretmek gayesi de bulunabilir. Ancak çocuk edebiyatında didaktik yaklaşımların ötesine geçerek, değerleri örtük ve sindirilebilir bir biçimde ele alan eserler, çocukların değerler eğitimi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda, çocuksu dile önem veren ve çocuklar için hikâye türünde eserler kaleme alan bir yazarın kitaplarının incelenmesi, değerlerin çocuklara nasıl aktarılabileceği konusunda önemli katkılar sağlayabilir. Bu çalışmanın amacı, Göktuğ Canbaba’nın Ev Kedisi Mırnav, Havalı Maymun, Şarkı Söyleyen Ihlamur ve Utangaç Papağan Huli adlı çocuk kitaplarını, 2024 Okul Öncesi Programı’nda yer alan 12 değer açısından incelemektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi benimsenmiş, araştırmanın verileri doküman analizi tekniği ile elde edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi ile yorumlanmıştır. Göktuğ Canbaba’nın incelenen çocuk kitaplarında en çok işlenen değerin dostluk ve öz denetim olduğu görülmüştür. Ardından cömertlik, merhamet, saygı, sevgi, vatanseverlik, yardımseverlik değeri gelmektedir. Eserlerde dürüstlük ve sabır ise en az işlenen değerlerdir. İncelenen dört kitapta da 2024 Okul Öncesi Eğitim Programı’nda listelenen 12 değerin tamamına olmasa bile en az 5 en fazla 10 tanesine yer verilmiştir. Değerlerle ilgili eserlerden yapılan alıntılar değerlerin, doğrudan ve didaktik biçimde verilmediğini, ilişkili tutum ve davranışlarla bağ kurarak ve örtük biçimde işlendiğini, bu eserlerde çocuklara bir şey öğretme, dikte etme amacı güdülmediğini göstermektedir. Bu açıdan bu eserler, çocukların hem okumanın zevkine varmalarında hem de okurken öğretim programlarında bahsi geçen değerleri öğrenmelerinde kullanılabilir.
Keywords : Değerler eğitimi, kök değerler, çocuk edebiyatı, Göktuğ Canbaba