TÜRKİYE VE İRAN’IN ARAP BAHARI’NA YÖNELİK POLİTİKALARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Hüseyin AKSU, Muhammet Cemal ŞAHİNOĞLU, Mehmet Nazım UYGUR

Pages : 46-57

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2019-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :2010 yılında Tunus’ta yönetime karşı tepki olarak başlayan ve kısa sürede Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerine yayılan ayaklanma dalgası, bölgesel aktörlerin dış politikalarını yeniden tanımlamalarını gerektirmiştir.  Bu ayaklanma dalgası ve değişim talepleri Arap Baharı olarak adlandırılmıştır. Arap Baharı’nın ortaya koyduğu koşullar çerçevesinde bazı ülkelerde büyük çaplı gösteriler gerçekleşmiş; Tunus, Mısır gibi bazı ülkelerde gösteriler sonucu, Libya’da ise gösterilerle birlikte dış müdahale sonucu iktidarlar devrilmiştir. Suriye örneğinde olduğu gibi ise bazı yerlerde de yıllarca süren ve hala çözümsüzlüğünü koruyan iç savaşlar ortaya çıkarmıştır. Bölgenin başat gücü olmayı arzulayan ve yaşanan değişim ve dönüşüm sürecini dikkatle izleyen Türkiye ve İran, Arap Baharı’nın yaşandığı ülkeler için kimi zaman bir model ülke olarak gösterilmiştir. İki ülke de Arap Baharı’nın çıkarlarına uygun bir şekilde biçimlenmesini istemişlerdir. Etkin olmaya çalışan iki ülkenin karşılıklı ilişkilerinde ulusal ve uluslararası çıkar çakışmalarından dolayı kimi zaman gerilimler de gözlenmiştir. Bu çerçevede çalışma, Arap Baharı ve gelişim sürecine dair bilgiler verdikten sonra Türkiye ve İran’ın Arap Baharı’na yaklaşımı ve beklentileri, Arap Baharı’ndan etkilenen ülkelere ve birbirlerine yönelik politikalarını ele almayı amaçlamaktadır.
Keywords : Orta Doğu ve Kuzey Afrika, Arap Baharı, Türkiye, İran