Dijitalleşme ve Para Politikası: Merkez Bankası Dijital Parası ve Finansal İstikrar İlişkisi

Authors : Fatma Pınar Eşsiz

Pages : 373-383

Doi:10.59445/ijephss.1545681

View : 103 | Download : 173

Publication Date : 2024-10-15

Article Type : Review Paper

Abstract :Toplumlar ve piyasalar geliştikçe, mal alışverişinin gerçekleştirilmesi için değişik özelliklerde araçlara ihtiyaç duyulmasıyla para da değişikliğe uğramıştır. 2008 yılında Nakamoto adıyla ortaya çıkan bir kişi veya bir grubun bitcoin adıyla blokzincir teknolojisine dayalı, merkezi olmayan ilk dijital para birimini çıkarması ise uluslararası ödemeler sistemini farklı bir boyuta taşımıştır. Dijital para, güvenlik için kriptografi yöntemini kullanan sanal bir para birimidir. Özellikle Covid- 19 sürecinde dijital ödeme yöntemlerinin ekonomik aktörler tarafından ilgi görmesi merkez bankalarını da ödeme sistemlerini dönüştürmeye teşvik etmiştir. Bu amaçla günümüzde birçok merkez bankası ulusal paralarını dijital ortama taşımak için Merkez Bankası Dijital Parası (CBDC) tasarımına başlamıştır. Bu çalışma merkez bankaları tarafından geliştirilmeye çalışılan dijital paraların finansal piyasalar üzerindeki olası etkilerine odaklanmıştır. CBDC’lerin avantaj ve dezavantajlarını ön plana çıkarmak suretiyle CBDC ve finansal istikrar ilişkisine odaklanması çalışmayı literatürdeki diğer çalışmalardan farklı kılmaktadır. Merkez bankalarının her alanda dijitalleşmenin giderek arttığı bir dönemde bu süreçten uzak kalamayacağı açıktır. Bu nedenle finansal istikrarı güçlendirme potansiyeli olan CBDC tasarlama sürecinde merkez bankaları, ülke ekonomik koşullarını göz önünde bulundurmalı ve alt yapıya önem vermelidir. Doğru tasarlanmış bir CBDC ile ulusal paranın piyasadaki rolünün devam edeceği ve aynı zamanda uluslararası piyasalarda da tanınırlığının artacağı düşünülmektedir.
Keywords : Dijital Para, Merkez Bankası, Para Politikası, Finansal İstikrar