Sporun Etimolojisi ve Tarihsel Kökeninin Toplayıcılık Menşeli Yorumlanması Üzerine Nitel Bir Araştırma

Authors : Serhat KAYA, Çiğdem ÖNER

Pages : 316-334

View : 17 | Download : 4

Publication Date : 2021-07-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Sporun bilinen tarihi çok sayıda spor bilimci, spor sosyoloğu ve spor tarihçisi tarafından avcılıkla başlatılmaktadır. Bununla birlikte, büyük bir sporcu kitlesi de dahil olmak üzere, farklı disiplinlerde çalışan sayıca çok insanın avcılığın spor olmadığı, bilakis içinde barındırdığı ve teşvik ettiği rekabet üzerinden savaşın yeniden üretim alanı olduğu yönündeki savunularının her geçen gün daha fazla taraf bulduğu izlenmektedir. Halihazırda günümüzde avcılığın bir spor olup olmadığı hakkındaki güncel tartışmalar ve sahaya egemen olduğu gözlemlenen ikilem bu çalışmanın ortaya konmasına yön vermiştir. Mevcut spor paradigmasının çelişkilerine ek olarak eksik tarih anlayışı kaynaklı bu durumun literatürde bir boşluğa işaret ettiği kanısı edinilmiştir. Bu kanıdan hareketle, bu çalışmada sporun etimolojik analizinin yapılarak, tarihsel kökeninin toplayıcılık menşeli yorumlanması amaçlanmıştır. Nitel araştırma desenlerinden doküman ve içerik analizlerinden yararlanılan çalışmada Google Scholar, EBSCO, Sobiad, ULAKBİM veritabanlarına ulaşılmış `spor`, `avcılık`, `spor etimolojisi`, `spor tarihi` anahtar kelimeleri kullanılarak 44 adet farklı esere ulaşılmış, çalışmaya doğrudan katkı sağlayacağı öngörülen 31 eser incelemeye alınmıştır. Bulgular, “avcılık spor değildir” sorunsalına karşın mevcut sporun temellerinin sarsıldığını ve avcılıktan daha eski olduğu varsayılan toplayıcılık kültürünün sporun temeli olabileceğini ortaya koymuştur. Bulgulara dayanarak, sporun `tohum ekmek, saçmak` anlamının, sporun toplayıcılık ve tarım menşeli geliştiğini ortaya koyan değerli bir referans olduğu sonucuna varılmıştır.
Keywords : Spor, spor etimolojisi, toplayıcılık, avcılık, spor tarihi