YALTA VE POTSDAM KONFERANSLARI: SOVYETLER BİRLİĞİ’NİN TÜRK BOĞAZLARINDA EGEMENLİK PAYLAŞIM TALEPLERİ

Authors : İsmail KÖSE

Pages : 241-276

Doi:10.18220/kid.40067

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2015-11-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Çarlık Rusyası, Karadeniz’in kuzey yakasını istila ettikten sonra Türk Boğazlarını ve Boğazların her iki kıyısını ele geçirerek kışın donan kuzey limanlarına alternatif olmak üzere sıcak denizlere ulaşım yollarını garanti altına almak istemiştir. Çarların, zikredilen istekleri I. Dünya Savaşı’na kadar büyük güçler arasındaki anlaş-mazlıklar, savaş sonrasında ise Bolşevik Devrim nedeniyle gerçek-leşememiştir. Bolşevik Devrim sonrasında Çarlık Rusyası’nın halef devleti olan Sovyetler iki savaş arası dönemde Çarlık politika-larından vazgeçerek Osmanlı’nın halef devleti Türkiye ile yakın ilişkiler kurmuş fakat II. Dünya Savaşı ile birlikte Sovyetler de Çarlık ile benzer olarak İstanbul ile Boğazları ele geçirmek istemiştir. Bu sefer Çarların yerini Stalin ile Molotov ikilisi almıştır. Belirtilen amaçla Savaşın son yılındaki Yalta ve Potsdam Konferanslarında Boğazlar ve Türkiye’den toprak talebi konusu sürekli gündeme getirilmiş fakat zikredilen talepler İngiltere ve ABD tarafından kabul edilmemiştir. Böylece sorun güç politikası ile çözülmeye çalışılmıştır.
Keywords : Stalin, Türk Boğazları, Potsdam, Yalta, Kars, Ardahan