OSMANLI MEDRESELERİ BAĞLAMINDA “İSPİR KADIOĞLU MEDRESESİ” VE KONUMU ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER

Authors : Emriye KAZAZ

Pages : 227-250

Doi:10.18220/kid.817561

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2020-10-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Orta Çoruh Havzası’nın önemli yerleşimlerinden biri olan İspir bölgesi, bulunduğu coğrafi konum nedeniyle doğu-batı ve kuzey-güney arasında önemli kavşak noktalarından biri olarak tarih boyunca çok sayıda toplum ve devlet için cazip bir yerleşim merkezi olmuştur. Bölgede bu medeniyetlerin izlerini taşıyan çok sayıda kale ve kilise yanında cami, mescit ve han gibi çok sayıda tarihi yapı bulunmaktadır. İspir Kadıoğlu Medresesi, Kale Camisi ve kilise kalıntısının yer aldığı İspir Kalesi ve Tuğrul Şah Camisi dışında merkezdeki en önemli anıtsal yapıdır. 18. yy’lın ilk yarısında inşa edilen Kadıoğlu Medresesi dikdörtgen açık avlu çevresinde sıralanan öğrenci hücrelerinden oluşmaktadır. Yakın çevresinde boş ve harap durumda Melik Halil Gazi Mescidi ve tarihi kaynaklarda adı geçen Melik Halil Zaviyesi olması muhtemel bir yapı kalıntısı bulunmaktadır. Bu çalışmada, geç dönem Osmanlı yapısı olan İspir Kadıoğlu Medresesi mimari özellikleri Osmanlı medrese tipolojileri bağlamında derinlemesine incelenerek merkezi pratiklerle uyumlu ve sıradışı özellikleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Ayrıca Osmanlı dönemi öncesinde inşa edilen yakın çevresindeki Melik Halil Gazi Mescidi ve Melik Halil Zaviyesi ile ilişkisi üzerine gözlemler ve değerlendirmeler aktarılmıştır.
Keywords : İspir Kadıoğlu Medresesi, Osmanlı Medrese Mimarisi, Açık Avlulu Medrese, Melik Halil Gazi Mescidi, Melik Halil Zaviyesi