ROUSSEAU VE MARX’TA İNSANIN TOPLUMSAL VE POLİTİK EVRİMİ

Authors : Büşra Sunmez

Pages : 11-23

Doi:10.56387/ahbvedebiyat.1472075

View : 54 | Download : 46

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsan değişir, bu değişimin niteliğini belirleyen şey ise toplumsal ve politik koşullardır. İnsanlığın gelişimi ve ilerlemesi, doğayla kurulan ilişki ve etkileşimin yarattığı, doğrudan dünyaya açık olmak anlamına gelen farkındalık nispetinde açığa çıkmaktadır. Çünkü insan, canlılığının bir göstergesi olarak, sürekli bir biçimde görünenle birlikte görünenin altında yatan şeyi de keşfetmek arzusundadır. Merak ve sorun çözme yeteneği, görünen ve gerçeklik arasındaki çelişkiyi aşma gayretinin etkin enstrümanlarını oluşturmaktadır. Bu enstrümanların yarattığı yeterli olma durumu ise insanın her zaman ve her koşulda kendi kendini belirleyebildiği gerçeğine işaret etmektedir. Bu çalışmanın amacı Rousseau ve Marx’ın toplumsal politik insanı felsefelerinde nasıl oluşturduklarına odaklanarak, eşitsizlik ve sömürü gibi yabancılaşmanın yarattığı problem alanları üzerinden değişimin etkisiyle birlikte bunların önemini açıklamaya çalışmaktır. İnsanın toplumsal politik evriminde yabancılaşmayla ilişkisi içerisinde doğrudan belirleyici olan faktör Rousseau’da eşitsizlik tezi üzerinden gelişirken, Marx’ta ise eşitsizlikle doğrudan ilişkili sınıflı toplum yapısının temel niteliğini oluşturan sömürü analizi üzerinden açığa çıkmaktadır. Gerek Rousseau gerekse de Marx’ta yabancılaşmanın aşılması ve özgürlükle ilişkisinde belirleyici olan toplumsal ve politik evrimdir. Rousseau değişim unsurunu yaratan koşulların yenilenerek formunun dönüşümüne işaret ederken Marx bu koşulların doğrudan ve bütünüyle kökten yok edilmesine işaret etmektedir. Makale, bu iki görüş arasındaki benzerlik ve farklılıklar üzerinden Rousseau ve Marx’ta toplumsal ve politik insan tasavvurunun nasıl şekillendiğini gözler önüne sermeye çalışmaktadır.
Keywords : Yabancılaşma, Yabancılaşmanın Aşılması, Eşitsizlik, Sömürü, Özgürlük