Canavarsı-Dişi Temsili Olarak Possession (1981) Filminde Abject Kadın Öteki

Authors : Serpil KIREL, Evrim NACAR

Pages : 147-174

Doi:10.33464/mediaj.1073386

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2022-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Polonya sinemasında “üçüncü kuşak” dönemine dahil edilen ve sinema kariyerine devam etmek için ülkesini terk etmek zorunda kalan göçmen yönetmenlerden biri olan Andrzej Żuławski’nin Berlin’de ürettiği Possession insert ignore into journalissuearticles values(1981); filmi konusu, görsel tasarımı ve anlatım biçimiyle, kişisel sinema üretim pratiği ve ulusötesi yapım anlayışını tartışmak açısından verimli bir kültürel malzeme sunar. Żuławski’nin Possession çalışmasında adına yaraşır insert ignore into journalissuearticles values(sahiplik, aitlik, ele geçirilme); biçimde bünyesinde barındırdığı göçinsert ignore into journalissuearticles values(menliğ);e, sınırlara, sınır aşımına, kültürler arasılığa, ulusötesiliğe, türler arasılığa dair çatışmalı anlatısal öğeler ile birlikte baskın cinsiyetçi bir zihinsel üretim ve kültürel pratik olarak eril auteur üretiminin eleştirel sorgulanmasını gerektiren bir sinema evreni kurulur. Filmin anlatısında korku türünden ödünç alınan “canavarsı-dişi” insert ignore into journalissuearticles values(monstrous-feminine); figürü olarak Anna insert ignore into journalissuearticles values(Isabelle Adjani); karakterinin -aileyi yıkan eş- merkezdeki konumu ve sinemasal sunulma biçimi görsel haz, eril bakış düzenlemeleri ve psikanalizle ilgili kavramsal arka planın kesiştiği yerde çoklu yorumlanabilecek bir kültürel zemindir. Bu anlamda beden sınırlarına bağlı ego oluşumunu anne insert ignore into journalissuearticles values(maternal); evreni ile merkezi olarak bağdaştıran “abject/abjection” teorisiyle filmdeki annelik olgusu, yazar/yönetmenin sinema dili ve bakış insert ignore into journalissuearticles values(gaze); düzenlemeleri üzerinden yorumlandığında, filmde var olmaya çalışan kırılgan ve mağdur erilliğe insert ignore into journalissuearticles values(zihinsel üretici figüre); dair insert ignore into journalissuearticles values(kişisel); krizlerin ve travmaların belirginleşerek sinemasal cinsiyetçi tavırla örtüştüğü görülür. Bu nedenle Possession filmi sayılan kavramlar eşliğinde gözden geçirilmesi gereken kültürlerarası bir zihinsel üretim, yapım ve anlatıinsert ignore into journalissuearticles values(m); alanıdır. Filmin sinemasal aktarımında gözetleme/gözetlenme, ulusal insert ignore into journalissuearticles values(ideolojik); bağ/bağsızlık, kadın bedeninin dışavurumcu bir estetik anlayışla abject olarak sunulma ısrarı, karşımızdaki auteur anlatıya dair iktidarın insert ignore into journalissuearticles values(film yapma pratiği esnasındaki ve filmin ardındaki “göz” olarak); konumu açısından psikanalitik ve sinemasal anlamda yeniden değerlendirilmeyi bekler.
Keywords : Possession, Andrzej Żuławski, abjection, canavarsı dişi