Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Hesaplamasında Yapay Zeka Kullanan Çalışmalarının İncelenmesi

Authors : Abdulcebar ON, Necaattin BARIŞÇI

Pages : 299-315

Doi:10.29137/umagd.1022087

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2022-01-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Tüketici Fiyat Endeksi insert ignore into journalissuearticles values(TÜFE);, hanehalklarının tüketimine yönelik mal ve hizmet fiyatlarının zaman içindeki değişimini ölçen bir yöntemdir. Bu çalışmada yapay zeka alanında TÜFE ile ilgili yapılan birbirinden bağımsız birçok çalışma araştırılmıştır. Yapılan literatür taraması neticesinde TÜFE hesaplanmasındaki yapay zeka kullanımı “verilerin toplanma ve işleme” ile “ürünlerin sınıflandırılması” olmak üzere iki süreçte olduğu bilgisine ulaşılmıştır. Verilerin toplanma ve işleme sürecinde resmi istatistik ofisleri tarafından anket aracılığıyla veri toplama işlemine alternatif yöntem çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bunun için çevrimiçi alışveriş sitelerindeki ürün bilgileri ve fiyatları web tarama tekniği gibi yöntemler kullanılarak derlenmiştir. Ürünlerin sınıflandırılması sürecinde ise çeşitli yöntemlerle firmalardan dijital ortamda alınan ürün bilgilerinin TÜFE kapsamındaki kullanılan sınıflandırma yöntemleri ile eşleşmesi için çeşitli makine öğrenme yöntemleri kullanılmıştır. Bunun için metin tabanları verileri dijitalleştirmek için doğal dil işleme yöntemleri uygulanmıştır. Sonuç olarak bu çalışma ile TÜFE kapsamında yapay zeka kullanan çalışmalar tek bir çatı altında toplanarak yeni alternatif hesaplama yöntemleri için öngörü oluşturulmuştur.
Keywords : web tarama, ürün eşleştirme, yapay zeka, makine öğrenme, doğal dil işleme, tüfe, bilgi çıkarımı