Farklı Kalıp Geometrilerinde AA7075 Talaşlarının Sıkıştırılma Kabiliyetlerinin Teorik ve Deneysel İncelenmesi

Authors : Suat KOÇOĞLU, Kemal YILDIZLI

Pages : 244-254

Doi:10.29137/umagd.1216657

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Geri dönüştürülmüş metallerin imalat faaliyetleri içerisindeki kullanım miktarı sürekli artmaktadır. Hurda metaller ergitilip tekrar dökülerek kullanılabilirler. Ergitme işlemine gönderilecek metal talaşı hurdası, depolama alanı ihtiyacının azaltılması ve ocak içerisine yapılacak şarjın daha verimli olması nedeniyle sıkıştırılarak depolanırlar. Sıkıştırma işlemi neticesinde elde edilen ürün briket olarak adlandırılır. İşlem sırasında kullanılan briketleme kalıplarında geleneksel olarak dairesel geometri tercih edilmektedir. Talaşın daha fazla sıkıştırılması ekonomik ve lojistik bakımdan faydalar sağlayacaktır. Bu çalışmada, farklı kalıp geometrilerinin AA7075 talaşının sıkışma kabiliyeti üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Kalıp geometrisi, talaş boyutu, talaş miktarı ve kuvvet miktarı sıkıştırma işlemini etkileyen faktörler olarak belirlenmiştir. Her bir faktör için 3 seviye uygun görülmüştür. Faktör ve seviye sayısına bağlı olarak Taguchi metodu ile deney tasarımı yapılmıştır. Tasarımda yer alan her bir deney kombinasyonu üçer defa tekrar edilmiş, bu üç tekrarın ortalaması alınarak yoğunluk değerleri bulunmuştur. En yüksek yoğunluk değerinin kare kalıpta, en düşük değerin ise altıgen kalıpta olduğu belirlenmiştir. Kare kalıpta ince ebatlı 15 gr talaşın 7500 kgf yük altında sıkıştırılması sonucunda 1,51 gr/cm3 yoğunluk değeri elde edilmiştir. Sonlu eleman metoduna göre yapılan inceleme de kare kalıpta meydana gelen gerilmenin kalıbın geneline yayıldığı görülmüştür. Basınç denklemleri ile yapılmış incelemede kare kalıbın altıgen kalıba göre % 6, dairesel kalıba göre %39 daha iyi sonuç verdiği belirlenmiştir.
Keywords : Alüminyum talaşı, Basma Deneyi, Sıkıştırma Kalıbı, Briketleme