924 ANAYASASI'NDA TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER

Authors : Ömer ANAYURT

Pages : 0-0

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2003-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :1924 Anayasası, temel hak ve hürriyetler konusunda 1789 Bildirisi’nden geniş ölçüde etkilenmiştir. Hürriyetin tanımı, sınırları ve güvenceleri bakımından büyük bir benzerlik göze çarpmaktadır. Anayasa, hemen bütün klasik haklara yer vermekle birlikte, sosyal haklardan söz etmemektedir. Bunun nedeni, bu hak kategorisinin anayasanın yapıldığı dönem itibarıyla klasik haklar kadar yaygınlık kazanamamış olmasıdır. 1924 Anayasası, hürriyetin sadece adını vermiş, bunun içeriği ve kullanım biçim ve şartlarının belirlenmesi işini TBMM’ye bırakmıştır. Ancak, Anayasa, TBMM’nin bu yetkiyi hangi esaslar dahilinde kullanacağına ilişkin hiçbir esasa yer vermemiştir. Her ne kadar, kanunların anayasaya aykırı olamayacağı yönünde bir hükme yer vermekteyse de, bu hükmün platonik bir değer taşımaktan öte bir anlamı bulunmamaktadır. Çünkü, Anayasa, TBMM’nin mutlak üstünlüğüne yer vermekte ve onun başka bir organ tarafından denetimini kabul etmemektedir. Bu durum Anayasanın en zayıf yanını oluşturmaktadır. Meclisin üstünlüğü ve denetimsizliği, uygulamada temel hak ve hürriyetlerin çoğunluğun iradesine terk edilmesi sonucunu doğuracaktır. Bu makalede, 1924 Anayasası ile getirilen demokrasi anlayışı, hak ve hürriyetler rejimi ve bunun uygulamasına ilişkin sorunlar üzerinde durulacaktır.
Keywords : 1924 Anayasası, Türk Anayasa Hukuku, Türkiyede İnsan Hakları, 1924 Anayasasında Yasama