İDARİ YARGILAMA HUKUKUNDA ALEYHE HÜKÜM VERME VE ALEYHE BOZMA YASAĞI

Authors : Ebru GÜNDÜZ

Pages : 333-360

Doi:10.34246/ahbvuhfd.733265

View : 11 | Download : 4

Publication Date : 2020-05-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Aleyhe bozma yasağı ve aleyhe hüküm verme yasağı farklı ilkeler olmakla birlikte; biri kanun yolu merciine, biri ise alt derece mahkemesine hitap eden ve aynı hukuki gerekçelere dayanan birbirine yakın ilkelerdir. Aleyhe bozma yasağı, alt derece mahkemesi tarafından verilen karara karşı kanun yollarına sadece taraflardan birinin başvurması halinde, kararın kanun yoluna başvuran aleyhine bozulamaması anlamına gelir. Aleyhe hüküm verme yasağı ise iki anlama gelmekte; öncelikle kanun yoluna taraflardan sadece birinin başvurması halinde, alt derece mahkemesinin kararının bozulması neticesinde dosya kendisine geri gelen mahkemenin, başvuran kişi hakkında ilk karara nazaran aleyhine karar verememesini; ikinci olarak ise, daha ziyade idari yargılama hukukunda karşımıza çıkan haliyle, ilk derece aşamasında davacı aleyhine sonuç doğuracak şekilde yargı merci tarafından karar verilememesini ifade etmektedir. İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda açıkça düzenlenmemiş olsa da aleyhe hüküm verme ve aleyhe bozma yasağı yargı kararları ile kabul edilmektedir. Öncelikte Anayasa’nın 36’ıncı maddesinde ifadesini bulan hak arama hürriyetinin bir gereği olarak kabul edilen bu ilkeler, aynı zamanda taleple bağlılık ilkesinin, iptal davasının menfaati ihlal edilenler tarafından açılabileceğine ilişkin kuralın ve hukuki güvenlik ilkesinin bir gereği olarak kabul edilmektedir.
Keywords : Aleyhe Hüküm Verme Yasağı, Aleyhe Bozma Yasağı, Hak arama Hürriyeti, Taleple Bağlılık İlkesi, Hukuki Güvenlik İlkesi