MÜLTECİLERİN İNSAN HAKLARININ KORUNMASINDA ANAYASA MAHKEMESİNİN ROLÜ

Authors : Ertuğrul YAZAR

Pages : 313-350

Doi:10.34246/ahbvuhfd.1142003

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2022-11-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Mültecilerin insan haklarının ulusal düzeyde korunması ve geliştirilmesinde etkili bir iç hukuk yolu olan Anayasa Mahkemesi, idarenin ihlal veya ihmal boyutuna ulaşan her türlü işlem ve eylemine karşı yargı yolunun açık tutulması ilkesi uyarınca, uyuşmazlıkların giderilmesini sağlayarak iç hukukta önemli bir denetim işlevi üstlenmektedir. Mahkeme, mültecilerin insan haklarını soyut ve somut norm denetiminin yanı sıra bireysel başvuru usulü yoluyla da korumaya hizmet etmekte; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihadı, uluslararası insan hakları ve mülteci hukukunun iç hukuka yansımasında kilit bir rolü haiz bulunmaktadır. Bu çalışmada, Anayasa Mahkemesi’nin soyut ve somut norm denetimi işlevi ile mültecilerle ilgili verdiği bireysel başvuru kararlarında hangi insan haklarına odaklandığı, değerlendirmelerinde hangi hukuki normları referans aldığı ve bunları nasıl yorumladığı, karara konu değerlendirmeleriyle hangi kurumları nasıl etkilediği ve onlara ne şekilde yol gösterdiği detaylıca ele alınmaya çalışılacaktır. Ayrıca çalışma, Mahkemenin varlığının ülkemize ne denli ciddi kazanımları olduğunu ve iç hukukta özellikle mültecilerin insan haklarının korunması için neden çok önemli bir rol üstlendiğini ortaya koymaya çalışmaktadır.
Keywords : Mülteci, Anayasa Mahkemesi, İnsan Hakları, Yaşam Hakkı ile İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Hakkı, Geri Gönderme Yasağı İlkesi