SON OSMANLI DÜŞÜNÜRÜ ALİ RIZA’NIN AİLE AHLAKI

Authors : Meryem ÜZÜM, Mahmut AVCI

Pages : 57-66

View : 10 | Download : 6

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Toplum tarihinin en eski ve en küçük yapı taşı olan aile, fertlerin doğduğu andan yaşamının sonuna kadar içinde varlığını sürdürdüğü, ahlak temeline dayanan bir kurumdur. Fertlerin ahlaki nitelikleri küçük yaştan itibaren aile ortamında şekillenir ve gelişir. Osmanlı düşünürleri, ahlak kitaplarında ahlakın aile yaşamına derin etkisinden dolayı eserlerinde tedbir-i menzil başlığı ile ev idaresi ve aile ahlakına ilişkin konulara yer vererek anne, baba, çocuk, akraba ve hizmetçi gibi aile unsurları arasındaki ilişkiyi düzenleme ve mutluluğun nasıl elde edilebileceğini belirtmişlerdir. Osmanlı ahlak düşünürlerinden olan Ali Rıza da mekteplerde okutulmak üzere kaleme aldığı eserlerinde aile ahlakına ilişkin düşüncelerine yer vermiştir. Aile kavramını açıkladıktan sonra eşlerin birbirine karşı görevlerini, çocuk yetiştirmede ahlak eğitimi konusunda dikkat edilmesi gereken hususları ele almıştır. Anne babaların çocuklarına karşı görevleri olduğu gibi çocukların da onlara karşı görevleri olduğunu belirtmiştir. Aynı başlık altında kardeşlerin birbirine karşı görevleri, akrabalara karşı görevler ve son olarak ailenin bir üyesi görülüp evde çeşitli işleri yapan hizmetçilere karşı ahlaki kurallardan bahsetmiştir. Bu çalışmada Ali Rıza’nın aile içerisinde yaşayan fertlerin birbirlerine karşı görevlerine, uymaları gereken kurallara, ahlaki eylemlerine ve yaşantılarına dair görüşleri ele alınacaktır.
Keywords : Ahlak, Ali Rıza, aile