HACI BEKTAŞ VELİ DERGÂHI’NIN YAPI ELEMANLARINDAN “ASLANLI ÇEŞME”NİN MICHEL FOUCAULT’UN MEKÂN FELSEFESİ BAKIŞIYLA SEMİYOLOJİK ÇÖZÜMLEMESİ

Authors : Şeyda Çiçek

Pages : 63-80

View : 51 | Download : 30

Publication Date : 2025-01-24

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsan, duygu ve düşüncelerini aktardığı mekânlar içerisinde ürettiği yapıların mimarıdır. Mimarlar, oluşan bu duygu ve düşüncelerin somutta gerçekleşmesini sağlayan “aracı-kanal” durumundadır. Bu bağlamda görünmeyende kurguladığını, görünende işlevsel bir biçimde vücut bulmasını sağlar. Oluşan bu yapıların dile gelip konuşması için yardımcı elemanlar kullanırlar. Kullanılan bu elemanlar temel yapı unsurlarını desteklemekle beraber içerdiği anlamı güçlendirmek için uygulanır. Bunlar bezemeler, simgeler ve semboller gibi ögelerdir. Gelişi güzel kullanılmazlar. Her biri üreticisi tarafından anlamlandırılmış olup içerdiği anlam doğrultusunda yapı içerisinde ilgili alana işlenir. Böylece her mekân kendi üreticisinin kurguladığı sosyal sahnelerin vücut bulmuş hali olarak karşımıza çıkar. Bu çalışma Michel Foucault’nun mekân felsefesi olarak ele aldığı konu içerisinde geliştirdiği “sosyal sahneler’ in yer aldığı heterotopya kavramından yola çıkılarak hazırlanmıştır. Bu bağlamda bir heterotopya olan Hacı Bektaş Veli Dergâhı içerisindeki sosyal sahnelerden ‘Aslanlı Çeşme’nin semiyolojik çözümlemesi yapılmıştır. Çalışma da kullanılan nitel araştırma yöntemleri ile incelemeler yapılmıştır. Bu yöntemler kullanılırken dilbilim ve semiyolojiden faydalanılarak çalışmanın ana izleği oluşturulmuş ve çözümlemesi yapılmıştır.
Keywords : Sosyal Sahneler, Heterotopya, Semiyoloji, Aslanlı Çeşme, Anlama, Anlamlandırma, Mekân.