Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Gen, DNA ve Kromozom Kavramları İçin Geliştirdikleri Analojiler

Authors : Güldem DÖNEL AKGÜL, Nurgül ÇOLAK

Pages : 1-30

Doi:10.46778/goputeb.893674

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2021-10-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının gen, DNA ve kromozom kavramları için geliştirdikleri analojileri yapı ve çeşitlerini dikkate alarak değerlendirmektir. Analojiler öğretimde kullanılırken günlük hayattan alınan anlaşılması kolay, herkesçe bilinen örneklerle, anlaşılması zor soyut kavramlar arasındaki benzerlikler vurgulanır. Herkesçe bilinen kavrama analog, öğretilmeye çalışılan kavramına ise hedef kavram olarak tanımlanır. Araştırmada veri toplama süreci 2019-2020 öğretim yılı güz döneminde gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya, Doğu Anadolu Bölgesinde bulunan bir üniversitesinin Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği son sınıfında öğrenim gören toplam 65 öğretmen adayı katılmıştır. Verilerin içerik analizi yapılmış, elde edilen sonuçlar kodlanıp, frekans ve yüzdeleri belirlendikten sonra tablolar haline getirilmiştir. Verilerin analizi sonucunda; öğretmen adaylarının gen kavramı için 39 farklı analoji, DNA kavramı için 31 farklı analoji ve kromozom kavramı için 36 farklı analoji geliştirdikleri tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada geliştirilen analojilerin analojik ilişkilerine göre en çok yapısal analoji, analojinin soyutlama düzeyine göre en fazla somut-somut analoji, zenginlik düzeyine göre daha çok basitleştirilmiş analoji, sınırlılıklarına göre çoğunlukla belirtilmiş analojiler, analojiler sunuluş biçimine göre sıklıkla sözel analojiler olduğu elde edilmiştir. Analoji kullanımının öğretim sürecine katkısı literatürde sıklıkla görülmektedir. Bu açıdan öğretmenlerin fen derslerinde analoji kullanmaları, analojilerin fen bilimleri dersinin Fizik ve Kimya disiplinlerindeki konulara yönelik kullanımlarına ilişkin çalışmalar yapılması ve fen bilimleri öğretmenlerinin fen konularını analojilerden yararlanarak işlemelerinin öğrencilerin başarıları üzerindeki etkisinin incelenmesi önerilebilir.
Keywords : Analoji, DNA, Fen Eğitimi, Gen, Kromozom